Μιας και που αρχίζουν τα σχολεία ας μιλήσουμε για ιδιωτική εκπαίδευση. Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αλλά και γενικότερα την ιδιωτική εκπαίδευση. Το κύριο επιχείρημα έχει να κάνει με τα χρήματα που μπορούν να αποφέρουν στην χώρα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, οι καλύτερες υπηρεσίες που προσφέρουν από άποψη διδακτικών μέσων , το γεγονός ότι μπορούν να προσφέρουν εύκολα επαγγελματική αποκατάσταση αφού συχνά συνεργάζονται με κάποιες εταιρίες, αλλά και το "σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν γιατί να μην υπάρχουν και στην Ελλάδα";
Το κύριο πρόβλημα σε αυτό το ζήτημα είναι ότι δεν έχουμε ξεκαθαρίσει μέσα μας την έννοια της παιδείας. Η παιδεία που λαμβάνει κάποιος δεν είναι μόνο οι επιστημονικές γνώσεις αλλά και το ήθος και η συμπεριφορά που θα εξασφαλίσουν ότι θα χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του με σύνεση και υπό το πρίσμα ηθικών κανόνων. Επίσης ειδικότερα για την ανώτατη εκπαίδευση, πολλοί την συγχέουν με το να αποκομίσει κάποιος τις γνώσεις που θα του επιτρέπουν να ασκεί ένα επάγγελμα. Η παιδεία όμως έχει να κάνει με την κατανόηση του θέματος που διδάσκεται και όχι απλά με την γνώση των εργαλείων εφαρμογής του. Γιατί όλα σχεδόν τα επαγγέλματα έχουν να κάνουν με πρακτικές εφαρμογές πραγμάτων που μαθαίνει κάποιος θεωρητικά (ίσως και σε βαθμό υπέρ του δέοντος) στο πανεπιστήμιο. Το να μάθει κάποιος να χρησιμοποιεί μια συσκευή είναι εύκολο: κάθε άνθρωπος μιας σχετικά μέσης νοημοσύνης μπορεί να ακολουθήσει πιστά ένα εγχειρίδιο οδηγιών ή μια μέθοδο εκμάθησης ή ακόμα και τις οδηγίες ενός πιο έμπειρου από αυτόν και στην συνέχεια με την εμπειρία που θα αποκτήσει να δουλέψει ικανοποιητικά.Όμως η κοινωνία στο σύνολο της χρειάζεται άτομα που θα κατανοούν την γνώση σε κάποιο βάθος ώστε και να μπορούν να μάθουν πιο εύκολα αλλά και να είναι σε θέση να καινοτομήσουν, να λύσουν προβλήματα, να βελτιώσουν και να κάνουν δηλαδή όλα εκείνα που λέμε ότι προάγουν την επιστήμη και όχι απλά την συντηρούν ώστε να συνεχίσει ναυπάρχει πρόοδος.
Ας δούμε τώρα τι συμβαίνει με τους τομείς που αναλύσαμε παραπάνω στα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μπαίνοντας σε ένα ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα ο άνθρωπος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα κοινωνικοποίησης.Αυτό συμβαίνει διότι το ποιος μπαίνει σε ένα ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα το καθορίζει κυρίως η οικονομική του κατάσταση . Έτσι σε τέτοια ιδρύματα συναντάει κανείς μόνο άτομα που προέρχονται από συγκεκριμένη κοινωνική τάξη -εύπορη! Συνήθως η νοοτροπία που τον έστειλε στο ιδιωτικό είναι του τύπου "θέλω το καλύτερο για το παιδί μου", "το παιδί μου θα χαραμιστεί στο δημόσιο" κ.α. Πηγαίνοντας όμως σε ένα μέρος που μόνο άτομα συγκεκριμένης οικονομικής δυνατότητας μπορούν να πάνε το άτομο χάνει την εικόνα της πραγματικής κοινωνίας. Θεωρεί πχ ότι το φυσιολογικό είναι να έρχεται ένα λεωφορείο και να σε πηγαίνει στο σχολείο και ότι επίσης το να έχεις πολλά χρήματα αντιπροσωπεύει την μέση κατάσταση της κοινωνίας -αφού όλοι του οι συμμαθητές βρίσκονται σε αυτό το επίπεδο- .Μαθαίνει να ζει σε ένα κλειστό προστατευμένο περιβάλλον χωρίς πολλές εξωτερικές επιρροές.Έτσι δεν είναι σε επαφή με την πραγματική κατάσταση άλλων ανθρώπων δεν είναι δηλαδή ομαλά κοινωνικοποιημένος. Επιπλέον επειδή όλα τα ιδιωτικά ιδρύματα δεν παύουν να είναι επιχειρήσεις, με την απειλή της διακοπής της συνεργασίας του με το συγκεκριμένο ίδρυμα και με τη λογική "ο πελάτης έχει πάντα δίκιο" το παιδί που πηγαίνει σε ένα ιδιωτικό σχολείο μπορεί να παίρνει πιο εύκολα το μήνυμα ότι μπορεί να παραβαίνει τους κανόνες και ότι απλά θα το βοηθήσει η οικογένεια του αν το κάνει ώστε να μην υποστεί τις συνέπειες.
Γίνεται δηλαδή πιο επιρρεπής στην παραβατική συμπεριφορά αλλά και στην αδιαφορία για τους κοινωνικούς κανόνες διαβίωσης.
Ένα άλλο θέμα είναι ότι έμμεσα ή άμεσα κάποιος που πηγαίνει σε ένα ιδιωτικό ίδρυμα παίρνει το μήνυμα ότι το χρήμα του ανοίγει πόρτες ανεξάρτητα με το αν αυτός αξίζει ή όχι. Αυτό φαίνεται ειδικότερα στην περίπτωση ιδιωτικών πανεπιστημίων όπου άτομα που απέτυχαν σε πανελλαδικές εξετάσεις παίρνουν πτυχία επειδή πλήρωσαν τα δίδακτρα μιας ιδιωτικής σχολής.Υποσυνείδητα λοιπόν η γνώση μπαίνει μέσα του σε 2η θέση σε σχέση με το χρήμα όπως άλλωστε και η ατομική προσπάθεια και η ευγενής άμιλλα.Κάποιος βέβαια θα μπορούσε να πει ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις έχουν προβλήματα, ίσως να μην ταιριάζουν με τις μαθησιακές δυνατότητες όλων των μαθητών κ.α. που λέγονται κατά καιρούς. Σύμφωνοι αλλά τουλάχιστον είναι ένα σύστημα που αφορά όλους τους μαθητές και εξασφαλίζει το ότι υπάρχει μια κοινωνική συνοχή μια κοινή εμπειρία των πολιτών. Ο καθένας πρέπει να έχει την ιδιαιτερότητα του πρέπει όμως και να είναι προσαρμοστικός σε κάποια πράγματα που γίνονται από το κράτος αλλιώς θα έπρεπε να έχουμε ξεχωριστό τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια αλλά και ξεχωριστό εκπαιδευτικό σύστημα για κάθε μαθητή.Η ιδιαιτερότητα και τ α προβλήματα του καθενός στην μάθηση είναι αποδεκτά και κατανοητά αλλά δεν πρέπει να αποτελούν μέσο καταστρατήγησης των ίσων ευκαιριών που οφείλει να προσφέρει μια πραγματικά δημοκρατική κοινωνία.
Τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα λοιπόν κάνουν το άτομο να μεγαλώνει μέσα σε ένα λανθασμένο ηθικό πλαίσιο -προφανώς δεν προδικάζουμε ότι θα υπάρχει κακό αποτέλεσμα αλλά μιλάμε για τάσεις και ενδείξεις που αφορούν ένα μεγάλο ποσοστό- που δεν εγγυάται τη σωστή χρήση των γνώσεων που θα αποκομίσει ένα άτομο σε αυτά -ούτε καν την εκμάθηση των γνώσεων αυτών αν μας επιτρέψετε να υπερβάλλουμε λίγο!- Σίγουρα τα μαθήματα μπορεί να γίνονται με καλύτερο τρόπο καθώς τα ιδιωτικά έχουν και μεγαλύτερες οικονομικές δυνατότητες. Επιπλέον δημοκρατικά είναι άδικο να υπάρχουν τέτοια ιδρύματα όπου το χρήμα υποκαθιστά την γνώση, την προσπάθεια και την αξία σαν μέσο εισαγωγής. Τώρα όσον αφορά το επιχείρημα ότι άλλες χώρες έχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια ποτέ δεν ήταν λογικό επιχείρημα υπέρ ή κατά, το γεγονός ότι κάποιοι άλλοι κάνουν ή δεν κάνουν κάτι!
Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αναβαθμίσουμε τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέροντας περισσότερα χρήματα σε αυτά, υποστηρίζοντας νόμους που εγγυώνται την εύρυθμη λειτουργία τους (αυστηρότερη επιλογή εκπαιδευτικών,καλύτερα εποπτικά μέσα, λιγότεροι μαθητές ανά τμήμα κ.α.) Έτσι τα δημόσια ιδρύματα θα γίνουν πιο ανταγωνιστικά και θα προσφέρουν στο κράτος καταξιωμένους επαγγελματίες και επιστήμονες που θα βοηθήσουν και την οικονομική ανάπτυξη. Το να πουλάς την παιδεία αφήνοντας την στην διάθεση του κάθε ιδιώτη και της κάθε εταιρίας αποτελεί ουσιαστικά υποβάθμιση του πιο σημαντικού θεσμού σε ένα κράτος.Οι εταιρίες κοιτάνε μόνο το συμφέρον τους -και σαν εταιρίες στις περισσότερες περιπτώσεις ίσως κάνουν καλά- όμως είναι το κράτος δηλαδή εμείς όλοι πρέπει να έχουμε τον πρώτο λόγο στο σημαντικότερο ίσως θεσμό που εγγυάται την κοινωνική αλλά και ηθική πρόοδο και ευημερία