. Σκέψου: 2012 #header-inner img {margin: 0 auto;} #header-inner, .header-inner {text-align:center;} #Header1_headerimg { margin: 0 auto; text-align:center;} #header-inner { background-position: center !important; width: 100% !important; text-align: center; } #header-inner img {margin: 0 auto;} #header-inner, .header-inner {text-align:center;} #Header1_headerimg { margin: 0 auto; text-align:center;}

.

.
Αφορμή για σκέψη!

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2012

Για τα μάτια του κόσμου!

http://anthroposkalismata.blogspot.gr/2010/02/blog-post_21.html


      Συχνά στην προσωπική μας ζωή καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις  για το ποια πορεία θα ακολουθήσουμε , τι συμπεριφορά θα έχουμε πως θα δράσουμε γενικά. Μια άποψη λέει πως ο άνθρωπος πρέπει να κάνει ό,τι θεωρεί καλύτερο για τον εαυτό του. Αυτός άλλωστε γνωρίζει  καλύτερα από τον καθένα τις προσωπικές του ανάγκες και ιδιαιτερότητες  και αφού  το αποτέλεσμα της απόφασης αφορά αυτόν και μόνο  και μάλιστα καθορίζει τον τρόπο που ζει, είναι λογικό σύμφωνα με την παραπάνω άποψη, ο άνθρωπος να μην νοιάζεται για τη γνώμη του κόσμου για τις προσωπικές του αποφάσεις.Εξάλλου συχνά οι άνθρωποι  θα σου δώσουν αντικρουόμενες απόψεις και γνώμες για το ίδιο ζήτημα.
         Όμως η φράση " άνθρωπος πρέπει να κάνει ό,τι καλύτερο νομίζει για τον εαυτό του"  δέχεται πολλή ανάλυση. Για παράδειγμα ένας κλέφτης μπορεί να κλέβει  επειδή το θεωρεί πιο εύκολο και πιο επικερδές από το να δουλεύει.Έτσι στην περίπτωση αυτή μια αντικοινωνική συμπεριφορά, ένα έγκλημα, μπορεί να αποτελεί τον τρόπο ζωής κάποιου  απλά και μόνο επειδή αυτός το νομίζει ό,τι καλύτερο για αυτόν.Σίγουρα όμως ο υπόλοιπος κόσμος θα είχε διαφορετική άποψη για αυτό.(ακόμα και αν εκδήλωναν και κάποιοι από αυτούς την ίδια συμπεριφορά σίγουρα θα αποθάρρυναν κάποιον από το να γίνει κλέφτης από φόβο ανταγωνισμού ή και επειδή απλά δεν θα ήθελαν να είναι υποψήφια θύματα του!)
         Κάθε  πράξη μας  τρόπος συμπεριφοράς  κλπ που εμείς το θεωρούμε προσωπική επιλογή έχει έναν αντίκτυπο στους γύρω μας. Το να το αναγνωρίζουμε αυτό σημαίνει καταρχάς το ότι αποδεχόμαστε τις ευθύνες των πράξεων μας . Ζώντας μόνο για τον εαυτό μας αγνοώντας την κοινωνία που ζούμε  μετατρεπόμαστε σε εγωιστές  που νοιάζονται μόνο για τον εαυτό τους και καταλήγουν να κάνουν τις εύκολες επιλογές  για τη ζωή τους  προβάλλοντας το άλλοθι της μαγκιάς, της προσωπικής (εγωιστικής) επιλογής , του "ζωή μου είναι ότι θέλω κάνω".
        Σίγουρα δεν μπορεί κανείς να ζει αποκλειστικά σύμφωνα με τη γνώμη των άλλων αλλά  οφείλει η γνώμη αυτή  να αποτελεί ένα βασικό κριτήριο για τις επιλογές του. Βέβαια δε σημαίνει αυτό το ότι του οποιουδήποτε η γνώμη θα πρέπει να καθορίζει τη συμπεριφορά μας. Κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει έναν κύκλο ατόμων που εμπιστεύεται , εκτιμά  και σέβεται και μάλιστα τα συναισθήματα αυτά να είναι αμοιβαία. Αυτοί αποτελούν και τον "κόσμο" που θα του δώσει την πιο κατάλληλη συμβουλή για τις επιλογές του, την οποία και πάλι δε θα ακολουθήσει τυφλά αλλά θα πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψιν του.
       Ένας άνθρωπος  που δεν έχει καταφέρει να έχει κάποια ή έστω ένα άτομο με τα οποία υπάρχει μια τέτοιου είδους σχέση  είναι τελείως αντικοινωνικός και η συμπεριφορά του και οι αποφάσεις του θα τον οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα πέρα από αυτό της αποξένωσης του. Δρώντας μόνο για τον εαυτό του κάποιος είναι  απλά ένας εγωιστής που δεν μπορεί να ζει με ανθρώπους.
       Το βασικό είναι να εντοπίσει κανείς  τους ανθρώπους αυτούς  που θα αναπτύξουν μαζί του αυτή τη σχέση ώστε να μπορεί να τους λάβει υπόψιν του στα σοβαρά κάθε φορά που θα χρειαστεί να κάνει τις επιλογές του. Τότε και μόνον τότε η γνώμη του "κόσμου " έχει  ουσιαστικό νόημα. 

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2012

Για ένα παιχνίδι...

http://www.theinsider.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22113%3Apagkalos-gia-k-arbaniti-einai-dimosiografos-xoris-talento-me-tiletheasi-17&catid=104%3Amedia-stories&Itemid=159

http://www.ikypros.com/easyconsole.cfm/id/58281

http://www.protothema.gr/greece/article/?aid=233027


       Tις προάλλες ήμουν καλεσμένος σε ένα παιδικό πάρτι, όντας συγγενής του εορτάζοντα. Παιδιά 5-8 χρονών παίζανε παιχνίδια υπό την διακριτική παρακολούθηση των γονιών τους. Την ώρα που τα παρακολουθούσα  συγκεκριμένα, παίζανε μουσικές καρέκλες-το γνωστό παιδικό παιχνίδι. Τα παιδιά όσο έπαιζε η μουσική γυρνούσαν γύρω από καρέκλες και έπρεπε να κάτσουν αμέσως σε μία γιατί οι καρέκλες ήταν λιγότερες κατά μία από τα παιδιά και όποιος δεν προλάβαινε να καθίσει έχανε και έβγαινε από το παιχνίδι.
       Ξαφνικά όταν η μουσική σταμάτησε παρατηρώ ένα μεγαλύτερο παιδί να κάθεται στην κυριολεξία πάνω (!)  σε ένα μικρότερο που είχε ήδη προλάβει την καρέκλα .Μάλιστα το στρίμωξε έτσι ώστε να φαίνεται ότι καθόταν πλαι πλαι. Όταν η νηπιαγωγός που επέβλεπε το παιχνίδι ρώτησε τα 2 παιδιά ποιος κάθισε πρώτος ώστε να αποβάλλει τον δεύτερο , σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού, το μεγαλύτερο παιδί με ιδιαίτερη άνεση είπε πως είχε κάτσει πρώτο. Αμέσως είπα τι είχε γίνει ώστε να μη φύγει από το παιχνίδι το παιδί που είχε παίξει σωστά.  Τότε το παιδί που είχε προσπαθήσει να κλέψει άρχισε να κλαίει συνεχίζοντας να υποστηρίζει πως είχε κάτσει πρώτος προκαλώντας το γέλιο σε όσους είχαν παρακολουθήσει την σκηνή.
       Μέσα από τα γέλια άκουσα όμως κι από έναν τύπο να λέει "εσύ τι κάνεις τον ρουφιάνο; " (δεν μου απευθύνθηκε άμεσα αλλά το είπε με τη λογική ότι θα μπορούσε να μου το  έχει πει το παιδί) Φυσικά γύρισα και του είπα "καλύτερα ρουφιάνος παρά λαμόγιο" και η "συζήτηση" έληξε εκεί.
         Σίγουρα ήταν ένα παιχνίδι, αλλά το όλο περιστατικό φανερώνει την κακή νοοτροπία που διακατέχει πολλούς από εμάς. Κάποιοι σήμερα νιώθουν ότι μπορούν να παρανομούν, να κάνουν το δικό τους, χωρίς να έχουν κανέναν έλεγχο.  Το χειρότερο είναι μάλιστα ότι δε διστάζουν να ονομάσουν "ρουφιάνο" και να στιγματίσουν αυτόν που θα κάνει επίπληξη ή να πουν το πιο εύκολο "εσύ να κοιτάς τη δουλειά σου".Έτσι ο καθένας αφήνεται να κλέβει , να χτίζει αυθαίρετα, να φοροδιαφεύγει και πολλά άλλα. Αν επέμβει ένας άλλος πολίτης και καταγγείλει κάτι, τότε  δυστυχώς πολλοί είναι αυτοί που θα θεωρήσουν ότι κακώς ανακατεύτηκε-ειδικότερα μάλιστα σε περιπτώσεις που καταγγείλουμε μια αδικία που δε θίγει εμάς άμεσα αλλά κάποιον άλλον. Αυτή η νοοτροπία είναι που έχει οδηγήσει στον ωχαδερφισμό της σημερινής εποχής.Οι άνθρωποι που προσπαθούν να αλλάξουν όλη αυτή την νοοτροπία παραμερίζονται και χαρακτηρίζονται "ρουφιάνοι" λες και πρόδωσαν κανάν αγωνιστή της αντίστασης στους Ναζί! 
      Εκτός από το "ρουφιάνοι" βέβαια  υπάρχουν  και άλλοι τρόποι και δικαιολογίες να βρεις για να κατηγορήσεις κάποιον που προσπαθεί να κάνει κάτι σωστό. Τον Βαξεβάνη (άσχετα με το ότι δεν τον συμπαθώ και πιστεύω πως έκανε ό,τι έκανε για λόγους προσωπικής προβολής) και τον Αρβανίτη τους κατηγόρησαν για αντιδεοντολογικούς  κ.α. αλλά βέβαια, το "δια ταύτα" ,τα ονόματα της λίστας και το τι συμβαίνει με αυτά  ή αντίστοιχα μια δήλωση του υπουργού για την κακοποίηση των συλληφθέντων δεν ήρθε ποτέ στην επιφάνεια. Ειδικά για την δεύτερη περίπτωση δεν θα μαθαίναμε καν για το περιστατικό αν δεν είχε κοπεί η εκπομπή του δημοσιογράφου.Το κακό με αυτές τις πρακτικές είναι ότι βλέποντας την τύχη αυτών που αγωνίζονται για την αλήθεια , άνθρωποι που έχουν διάθεση να τους μιμηθούν -ιδιαίτερα οι νέοι- πολλές φορές καταλήγουν στο να σιωπούν και να σφυρίζουν αδιάφορα.
         Βέβαια για να έχεις κανείς το δικαίωμα να καταγγέλει και να ελέγχει τους γύρω του πρέπει να είναι και αυτός ανοιχτός σε κάθε έλεγχο που θα του γίνει από άλλους. Αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δεν μειώνει το βάρος μιας αληθινής καταγγελίας.Δεν πρέπει να εξετάζουμε σε πρώτο βαθμό το αν αυτός που κάνει μια καταγγελία είναι κακός ή οτιδήποτε άλλο αλλά οφείλουμε να εξετάσουμε το αν η καταγγελία του είναι αληθινή. Εξάλλου κανείς δεν είναι αναμάρτητος  αλλά σίγουρα κάποια ζητήματα, κάποιες παραβάσεις του νόμου και της ηθικής είναι σημαντικότερες από κάποιες άλλες.Το να σκεφτόμαστε "έλα μωρέ τώρα τι καταγγέλεις, εσύ που έχεις κάνει αυτό ή το άλλο" δείχνει διάθεση για ατιμωρησία αλλά και πρόθεση να φιμώσουμε φωνές που καταγγέλουν αδικίες .Μια πρόθεση που ρεαλιστικά εξηγείται μόνο με την υπόθεση πως φοβόμαστε ότι αυτές οι φωνές σε μια άλλη περίπτωση ίσως να αποκάλυπταν την δική μας αδικία/παράβαση. Πρέπει να αποβάλλουμε το φόβο αυτό και να μάθουμε επιτέλους να μπορούμε να ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις συνέπειες των πράξεων μας. Έτσι μακροπρόθεσμα θα περιορίσουμε και τις δικές μας παραβατικές ενέργειες που τυχόν κάνουμε στην καθημερινότητα μας .Θα καταφέρουμε το "καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται"  και έτσι το αίτημα μας για λιγότερη διαφθορά θα αποκτήσει και μεγαλύτερη λογική και ηθική βάση.
          Είναι χρέος ενός συνειδητοποιημένου κι ενεργού  πολίτη να καταγγέλει φαινόμενα διαφθοράς ανεξάρτητα από το αν αυτά τον επηρεάζουν άμεσα. Η πάταξη της διαφθοράς ξεκινάει από την καθημερινή προσωπική προσπάθεια του κάθε πολίτη και να μην περιορίζεται σε ευχολόγια για τον "δια μαγείας" καθαρισμό του κράτους και της κοινωνίας από τέτοια φαινόμενα Αυτό συμβαίνιει γιατί η διαφθορά βρίσκεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Μια κοινωνία που είναι πιο δεκτική σε άνθρώπους που καταγγέλουν μικρές ή μεγάλες ατασθαλίες  και δηλώνει έτοιμη να υποστεί έλεγχο. αλλά και να εκτελέσει έλεγχο φροντίζει αυτόματα η ίδια ώστε να είναι και λιγότερο διεφθαρμένη.(διαφορετικά δεν θα δέχονταν να ελεγχθεί). Με τις προσπάθειες αυτές δίνεται και το παράδειγμα στις επόμενες γενιές καθώς μόνο μέσω της παιδείας και της αγωγής μπορεί να αντιμετωπιστεί μακροπρόθεσμα η διαφθορά. 
           Τελικά ίσως μου πείτε "πολλά λόγια για ένα παιχνίδι". Αλλά αλήθεια ήταν μόνο για ένα παιχνίδι;
        


Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2012

Συνύπαρξη

http://www.eglimatikotita.gr/2011/03/blog-post_5823.html
http://tvxs.gr/news/ellada/sygkentrosi-symparastasis-apopse-ekso-apo-theatro-xytirio
http://www.pinnokio.gr/arthro/MWAMETH-H-TAINIA-INNOCENCE-OF-MUSLIMS-MOVIE-TRAILER

       Ο άνθρωπος ως "ον κοινωνικό"  δημιουργεί κοινωνίες  ώστε να απολαμβάνει αυτός και οι συνάνθρωποι του τα αμοιβαία ωφέλη αυτής της συμβίωσης.  Βέβαια οι άνθρωποι σαν χαρακτήρες είναι διαφορετικοί ο καθένας έχει τις δικές του απόψεις , ιδιαιτερότητες και προτεραιότητες στη ζωή του. Αυτή η διαφοροποίηση των ανθρώπων είναι ένα θετικό στοιχείο  καθώς μέσα από την μελέτη διαφορετικών απόψεων και τρόπων αντίληψης δημιουργείται γόνιμος προβληματισμός που παράγει νέες ιδέες και εξελίσσει  την κοινωνία. Αν όλοι οι άνθρωποι σκέφτονταν το ίδιο  η κοινωνία μας δεν θα διέφερε και τόσο από μια μυρμηγκοφωλιά : Θα είχε αυστηρή  οργάνωση  θα λειτουργούσε αποτελεσματικά  και θα ήταν αδύνατο να ανατραπεί η πολιτική της κατάσταση ταυτόχρονα όμως θα παρέμενε στάσιμη,άκαμπτη και ανίκανη να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες, ενώ  λόγω της αυστηρής οργάνωσης της θα περιορίζονταν και το εύρος των δυνατοτήτων της ανάπτυξης σε διάφορα πεδία (επιστημονικά,κοινωνικά κ.α.).
           Η διαφοροποίηση απόψεων είναι ο κύριος λόγος  δημιουργίας συγκρούσεων και διατάραξης της αρμονικής συνύπαρξης των ανθρώπων σε μια κοινωνία. Κάθε συνύπαρξη είναι ομολογουμένως δύσκολη. Συχνά λέμε ότι ακόμα και 2 καλοί φίλοι είναι δύσκολο να συγκατοικήσουν πόσο μάλλον ολόκληρες κοινότητες ατόμων όταν αυτές καλούνται να ζήσουν και να λειτουργήσουν μέσα στο ίδιο περιβάλλον. Κάθε λογικός άνθρωπος επιθυμεί να συνυπάρχει ειρηνικά με τους γύρω του χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα και διαμάχες, προϋπόθεση άλλωστε για την ευημερία και την ανάπτυξη μιας κοινωνίας είναι η αρμονική συνύπαρξη των μελών της. Όμως άλλο το να λες ότι επιθυμείς κάτι και άλλο το τι πραγματικά κάνεις για να συμβεί αυτό. Τα ευχολόγια από μόνα τους, κακά τα ψέμματα, είναι μόνο υποκριτικά. Πως λοιπόν εξασφαλίζεις την αρμονική συνύπαρξη των μελών μιας κοινωνίας;
             Η πρώτη προϋποθεση είναι η παντελής απουσία της βίας . Η βίας σαν όρος αντιπαρέρχεται  de facto  κάθε έννοια ειρηνικής συνύπαρξης.Σε μια κοινωνία η βία πρέπει να είναι κατακριτέα και να τιμωρείται άμεσα από τον νόμο.
            Η δεύτερη αναγκαία και προφανής προϋπόθεση  είναι η ισότιμη αντιμετώπιση των μελών της κοινωνίας. Όλα τα μέλη μιας κοινωνίας πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι στην κοινωνία δηλαδή απέναντι στους συνανθρώπους τους.Έτσι εξασφαλίζεται ότι κανένας δεν θα νιώθει κατώτερος και αδικημένος.Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι καμιά κοινωνική ομάδα δεν έχει το δικαίωμα να  επιβάλλει τη θέληση της στα υπόλοιπα μέλη της. Η γνώμη του καθενός πρέπει να είναι  σεβαστή . 
           Η τρίτη  προϋπόθεση που πηγάζει άμεσα από την δεύτερη  είναι ότι πρέπει να υπάρχει μια μορφή διακυβέρνησης- ένα νομικό σύστημα που να γίνεται σεβαστό από όλους. Χωρίς τους νόμους και μια αμοιβαία σεβαστή κεντρική εξουσία  είναι αδύνατον να παρθούν αποφάσεις που θα ισχύουν για το σύνολο μιας κοινωνίας καθώς ο καθένας θα ζούσε σύμφωνα με το τι θεωρεί αυτός σωστό.Και βέβαια όπως είπαμε  οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις για το τι είναι σωστό και το τι όχι και αυτό θα δημιουργούσε  προβλήματα αν αφήνονταν ανεξέλεγκτο.Οι διαφορετικές απόψεις θα ερχόταν σε σύγκρουση. Η κεντρική εξουσία παίζει ουσιαστικά τον ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στις διαφορετικές κοινωνικές ομάδες  και προσπαθεί να προωθήσει νόμους για διάφορα ζητήματα ώστε να ικανοποιούνται σε έναν βαθμό όλες οι διαφορετικές απόψεις των μελών της κοινωνίας.  Λόγω της αρχής της ισότητας των μελών μιας κοινωνίας σήμερα έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα πως το πιο δίκαιο σύστημα εξουσίας είναι η δημοκρατία-Όταν όλοι οι άνθρωποι είναι ισότιμοι αυτό που έχει σημασία στη λήψη μιας απόφασης είναι το πόσοι την στηρίζουν.(Σίγουρα σαν σύστημα ίσως να έχει κάποιες αδυναμίες  πχ η γνώμη κάποιων  ίσως να στηρίζεται σε καλύτερη πληροφόρηση από ότι η γνώμη κάποιων άλλων, αλλά  όλες οι άλλες μορφές  πολιτευμάτων που υπάρχουν σήμερα βασίζονται σε στοιχεία που εμπεριέχουν απολυταρχισμό -φανταστείτε μια κοινωνία που κυβερνά ένας μόνο άνθρωπος επειδή έχει καλύτερες γνώσεις από όλους για όλα τα θέματα! (ποιος κατ'αρχάς θα είχε τις γνώσεις ώστε να κρίνει ότι ο κυβερνών  έχει όντως τις περισσότερες γνώσεις; Παράδοξο, ε;!!!-  ή άλλα στοιχεία που έρχονται σε σύγκρουση με την αρχή της ισότητας , επομένως η δημοκρατία είναι ό,τι καλύτερο έχουμε!) Άρα  για αρμονική συνύπαρξη πρέπει να σεβόμαστε το δημοκρατικό σύστημα  διακυβέρνησης . Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Αυτό σημαίνει πως σε καμία περίπτωση μια κοινωνική ομάδα δεν μπορεί να προσπαθεί να υποκαταστήσει  την εξουσία για οποιοδήποτε λόγο. Αν αυτό συνέβαινε από όλους ταυτόχρονα θα ξέσπαγε χάος. Επιπλέον σημαίνει πως πρέπει να συμμορφωνόμαστε με τους νόμους ακόμα κι αν αυτοί περιορίζουν  κάποιες ελευθερίες μας. Αυτό μπορεί να ακούγεται απολυταρχικό όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το δημοκρατικό σύστημα πάντα παρέχει τη δυνατότητα αλλαγής οποιουδήποτε νόμου. Όσο όμως ένας νόμος βρίσκεται σε ισχύ δεν πρέπει να τον παραβούμε  (επειδή τον αμφισβητούμε που είναι δικαίωμα μας) γιατί και αυτό επίσης δημιουργεί χάος. 
          Φανταστείτε τώρα το παρακάτω απλό παράδειγμα: 2 άτομα συγκατοικούν σε ένα σπίτι  και έχουν κοινή κουζίνα. Ο ένας πλένει τα πιάτα που χρησιμοποιεί ενώ ο άλλος δεν τα πλένει.Αυτός που δεν τα πλένει δεν ενοχλείται από την μυρωδιά που δημιουργείται στο σπίτι.Δεν έχει κακό σκοπό, ούτε είναι τεμπέλης απλά δεν κρίνει σκόπιμο να πλύνει τα πιάτα αφού η μυρωδιά δεν τον ενοχλεί. Όμως ανεξάρτητα από τις προθέσεις του και τις σκέψεις του η μυρωδιά υπάρχει. Το 2ο άτομο ενοχλείται και του ζητάει τον λόγο και έρχονται σε σύγκρουση. Το 1ο άτομο θα κατηγορήσει το 2ο ότι πάει να του επιβάλλει τις απόψεις του για το πλύσιμο των πιάτων. Επιπλέον θα τον κατηγορήσει ότι αυτός  δημιουργεί την σύγκρουση γιατί αυτός ήρθε να ζητήσει το πρώτος τον λόγο για το θέμα ενώ ο ίδιος δεν έκανε τίποτα άμεσα εχθρικό ως προς τον άλλο αφού το τι κάνει με τα πιάτα του αφορά αυτόν και μόνο.Με το παράδειγμα αυτό φτάνουμε στην τέταρτη και πέμπτη βασικές προϋπόθεσεις της αρμονικής συνύπαρξης που τις αναφέρω μαζί γιατί ως ένα σημείο ταυτίζονται. Αυτές  είναι ο σεβασμός και η υπευθυνότητα απέναντι στους συνανθρώπους σου. Δυστυχώς οι νομικοί κανόνες δεν μπορούν να προβλέψουν κάθε ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Επιπλέον οι νόμοι πολλές φορές μπορούν να ερμηνευτούν διαφορετικά. Δεν μπορούμε λοιπόν να ζήσουμε αρμονικά μόνο με την επιβολή των νόμων  και να λέμε " α εντάξει αφού είμαι νόμιμος ή  (ακόμα χειρότερα) ο νόμος δεν προβλέπει κάτι για αυτό που κάνω, μπορώ να κάνω ότι θέλω". Φανταστείτε να σεβόμασταν μόνο τις ώρες κοινής ησυχίας και όλες τις υπόλοιπες να κάναμε ανυπόφορο θόρυβο στο σπίτι μας κάθε μέρα, θα μπορούσε ο γείτονας μας να ζει έτσι για πάντα; Πρέπει λοιπόν σαν άτομα να ερχόμαστε πάντα στη θέση των συνανθρώπων μας  και να γνωρίζουμε πότε τους προκαλούμε "πατάμε τα κουμπιά τους " όπως λέμε πιο κοινά, και πότε όχι. Έτσι  θα προβλέπουμε τις συνέπειες των πράξεων μας και το τι αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν αυτές. ΑΝ πραγματικά ενδιαφερόμαστε για την κοινωνική ειρήνη και την αρμονική συνύπαρξη δεν θα προχωράμε σε πράξεις που μπορεί να την ανατρέψουν, ακόμα κι αν ο νόμος μας δίνει το δικαίωμα (λόγω της αδυναμίας του  ή της γενικότητας που τον χαρακτηρίζει) να το κάνουμε. Πρέπει να το θέλουμε και προσωπικά κι εσωτερικά μέσα μας να ζήσουμε ειρηνικά και να κάνουμε και τις αναγκαίες προσωπικές υποχωρήσεις και συμβιβασμούς.
     Για να κάνω και τη σύνδεση με τα links  που έδωσα,  ναι σίγουρα μπορείς να κάνεις μια γελοιογραφία με τον Μωάμεθ  ή να βλασφημήσεις τον Χριστό έχεις δικαίωμα να λες ό,τι θες.Όμως η γελοιογραφία του Μωάμεθ δεν αφορά αυτούς που δεν πιστεύουν σε αυτόν οι περισσότεροι μάλιστα δεν ξέρουν καν την ιστορία του  και απλά τον έχουν ακούσει σαν όνομα. Επομένως ποιους αφορά η οποιαδήποτε γελοιογραφία; Αυτούς που γνωρίζουν το θέμα της , τους πιστούς του Μωάμεθ στην προκειμένη περίπτωση.Το υπόλοιπο κοινό θα μείνει, στην συντριπτική πλειοψηφία του αδιάφορο ως προς την γελοιογραφία. Κάνοντας λοιπόν μια τέτοια γελοιογραφία ουσιαστικά γνωρίζεις ότι οι πιο ζωηρές αντιδράσεις θα είναι οι αρνητικές ενώ οι υπόλοιπες θα είναι του στυλ "εντάξει καλό ή κακό ή μέτριο αστείο αλλά έτσι κι αλλιώς τι με νοιάζει εμένα το τι έκανε ο Μωάμεθ;" Εφόσον λοιπόν δημοσιεύεις το έργο σου που σημαίνει ότι δίνεις σημασία στον αντίκτυπο του έργου σου στον  κόσμο, σκεπτόμενος τα παραπάνω, ουσιαστικά προσδοκείς τις αντιδράσεις  και όχι τις κριτικές του τύπου "καλό αστείο ή κακό αστείο" που έχουν διάρκεια 2 δευτερόλεπτα! Θες δηλαδή να δημιουργήσεις ντόρο με το έργο σου  βασιζόμενος ότι κάποιοι θα αντιδράσουν σε αυτό υπερβολικά ή βίαια. Εντάξει μπορείς να το κάνεις, είσαι ελεύθερος, αλλά σίγουρα δεν μπορείς να θεωρηθείς άνθρωπος που επιδιώκει την αρμονική συνύπαρξη,ούτε άτομο που σέβεται τους συνανθρώπους του. Και φυσικά το κράτος πρέπει να σε τιμωρήσει για το γεγονός ότι αρέσκεσαι στο να υποδαυλίζεις κοινωνικές συγκρούσεις και διαμάχες.Αν τώρα δεν είχες σκοπό να το κάνεις ή δεν τα είχες σκεφτεί όλα αυτά , τότε είσαι ανεύθυνος ως προς τους συνανθρώπους σου και ζεις για τον εαυτό σου και μόνο.Σίγουρα τότε πάλι δεν έχεις θέση σε μια κοινωνία!      



Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2012

Συζητήσεις




    Στους περισσότερους ανθρώπους αρέσει να  συζητάνε διάφορα θέματα από τα πιο απλά καθημερινά νέα τους μέχρι και πιο πολύπλοκα ζητήματα με  άλλους ανθρώπους. Η συζήτηση ή ο διάλογος  ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία με τα προσφιλή του πρόσωπα αλλά και την ανάγκη του να εκφραστεί σχετικά με ένα θέμα.
         Σε μια συζήτηση για να έχει νόημα, πρέπει να γίνεται ανταλλαγή απόψεων. Το να μιλάς σε ένα ακροατήριο που δεν αντιδρά, που δεν έχει τίποτα να προσφέρει στη συζήτηση, είναι όντως ανούσιο. Δεν υπάρχει τρόπος να καταλάβεις τι αντίκτυπο έχουν τα λεγόμενα σου, ούτε να γίνουν κάποιες παρατηρήσεις πάνω σε αυτά. Ουσιαστικά  χωρίς ανταλλαγή απόψεων μιλήσεις-δε μιλήσεις είναι το ίδιο και το αυτό.Με την ανταλλαγή απόψεων και οι 2 πλευρές ενδεχομένως να αποκτήσουν περισσότερες πληροφορίες για το θέμα που συζητάνε, να το δουν με μια διαφορετική οπτική από την δική τους αλλά και να οργανώσουν σε μια συγκροτημένη επιχειρηματολογία τις ιδέες που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν απλά σκόρπιες μέσα στο μυαλό τους για το επίμαχο θέμα. Έτσι όσοι συμμετέχουν σε μια συζήτηση από κάθε άποψη κερδίζουν κάτι. Είναι άλλωστε γνωστό πως η φιλοσοφική σκέψη αναπτύχθηκε σε ένα βαθμό και από τις συζητήσεις διαλόγους που είχαν οι διάφοροι φιλόσοφοι με τους μαθητές τους, τους αντιπάλους τους αλλά και τον απλό κόσμο.
           Προβλήματα δημιουργούνται όταν  η συζήτηση  γίνεται αντιληπτή όχι ως ανταλλαγή απόψεων αλλά διαμάχη με σκοπό την επιβολή της γνώμης μας στον άλλο. Όσο καλή κι αν είναι η επιχειρηματολογία του καθενός  είναι εντελώς εγωιστικό το να νομίζει κανείς ότι θα αλλάξει τελείως τη γνώμη ενός άλλου ανθρώπου.  Είναι θεμιτό το να θες να καταλήξεις σε κάποια κοινά σημεία με την άλλη πλευρά  καθώς κάποια πράγματα είναι πιο αντικειμενικά από κάποια άλλα. Όμως το να αλλάξεις τελείως τον τρόπο σκέψης ενός ανθρώπου, ο οποίος έχει διαμορφωθεί από δικές του εμπειρίες, γνώσεις και βιώματα  είναι αλαζονικό να το επιδιώκει κανείς.Συχνά εξάλλου η διαφωνία σε μια συζήτηση έχει να κάνει με το ότι κάποιο κριτήριο δεν αντιμετωπίζεται το ίδιο σοβαρά  από τα μέλη της συζήτησης. Κάποιος δηλαδή θεωρεί κάτι λιγότερο σημαντικό από ότι το θεωρεί ο άλλος. Πρόκειται δηλαδή ουσιαστικά για διαφορετικά συστήματα ιεράρχησης αξιών που είναι επόμενο να έχουν διαφωνίες..Το να μετατρέπουμε την συζήτηση σε κήρυγμα σημαίνει ουσιαστικά το να μιλάμε σε ένα ακροατήριο που δεν αντιδρά το οποίο αναφέραμε νωρίτερα. Επίσης η νοοτροπία αυτή δείχνει ότι δεν βλέπουμε το άτομο που συζητάμε σαν ισότιμο συνομιλητή  αλλά σαν αμαθή άγριο τον οποίο έχουμε αναλάβει να..."διαφωτίσουμε"! Ο αμοιβαίος σεβασμός μεταξύ των  συνομιλητών που είναι προϋπόθεση για μια πολιτισμένη και αποτελεσματική συζήτηση, έχει πάει δηλαδή περίπατο ήδη πριν αρχίσουμε να μιλάμε όταν σκεφτόμαστε πως αποστολή μας είναι να τον κάνουμε να σκέφτεται όπως εμείς.Γι' αυτό άλλωστε και συνήθως συζητάμε απόψεις με άτομα που γνωρίζουμε και έχουν κερδίσει το σεβασμό μας και όχι με αγνώστους  για τους οποίους δεν ξέρουμε καν πως θα αντιδράσουν. 
           Ίσως βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις  το να μεταβάλλεις τον τρόπο σκέψης του άλλου να είναι δυνατό να συμβεί. Όταν όμως η συζήτηση ξεκινάει με αυτό σαν αυτοσκοπό σημαίνει ότι είμαστε προκατειλημμένοι και δεν θέλουμε να ακούσουμε επιχειρήματα ή έστω να πληροφορηθούμε για μια νέα οπτική στο θέμα που συζητάμε.  Έτσι η συζήτηση είναι καταδικασμένη να αποτύχει και στην καλύτερη περίπτωση να εξελιχτεί σε παράλληλους μονολόγους όπου κανένας δεν θα προσφέρει τίποτα στον άλλον. Σίγουρα είναι πιο γόνιμο και ωφέλιμο το να παρουσιάσεις το τρόπο σκέψης σου να πεις σε τι συμφωνείς και σε τι δεν συμφωνείς  από τη γνώμη του άλλου (γιατί εντάξει κανείς δεν μπορεί να λέει τα πάντα λάθος!) και από εκεί και πέρα ο καθένας να επεξεργαστεί τα νέα δεδομένα του και να μεταβάλλει όσο πρέπει τη γνώμη του (αν πρέπει).
          Δε πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε άποψη που υπερασπιζόμαστε αποτελεί  πάντα μια διαφορετική
 γνώμη για κάποιον άλλον. Ο πλουραλισμός απόψεων και ο σεβασμός τους  αποτελεί βασική αρχή της δημοκρατίας. Αν όλοι οι άνθρωποι σκέπτονταν το ίδιο οι νέες ιδέες δεν θα υπήρχαν  η πρόοδος θα σταματούσε. 

Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

Σάτιρα και κοροϊδία

http://agiostherapon.blogspot.gr/2012/09/h-27-facebook.html

       Τα γεγονότα που περιγράφονται στο παραπάνω link  είναι λίγο πολύ γνωστά. Μια σελίδα του  fb  με το όνομα  "γέρων Παστίτσιος"  (παράφραση του "γέρων Παϊσιος")  ανέβαζε  χιουμοριστικά  (κατά την άποψη των δημιουργών της σελίδας αλλά και των υποστηρικτών της) κείμενα και εικόνες που  διακωμωδούσαν τον πεθαμένο μοναχό αλλά και την εκκλησία-θρησκεία γενικότερα.Χαρακτηριστικά αναφέρω το φωτομοντάζ της φωτογραφίας του μοναχού όπου το πρόσωπο του έχει αντικατασταθεί  από ένα παστίτσιο (!)  αλλά και μια άλλη φωτογραφία που θυμίζει την Παναγία να κρατά το Χριστό μόνο που κι εδώ έχει γίνει  αλλαγή των προσώπων με αυτά κάποιων περίεργων ερπετοειδών-φανταστικών πλασμάτων  για να το θέσω όσο πιο απλά μπορώ.Ο ιδρυτής της σελίδας συνελήφθη ενώ η σελίδα έκλεισε αφού το facebook  δέχτηκε πάνω από 10.000 διαμαρτυρίες για την συγκεκριμένη σελίδα από ανθρώπους που θίχτηκε το θρησκευτικό τους αίσθημα.
           Πολλοί έσπευσαν να μιλήσουν για σάτιρα  και για καταπάτηση της ελευθερίας έκφρασης. Η σάτιρα όμως έχει να κάνει με  τον χλευασμό και την διακωμώδηση αρνητικών  στοιχείων του αντικειμένου της.  Επίσης η σάτιρα όταν στοχεύει  μεμονωμένα πρόσωπα που δεν εκπροσωπούν επίσημα έναν θεσμό και που δεν  προκαλούν με τη δημόσια ζωή τους, αρχίζει και προσεγγίζει επικίνδυνα τα όρια της προσωπικής επίθεσης. Για παράδειγμα αν εγώ είχα έναν γείτονα που δεν τον συμπαθώ και έκανα σελίδα στο  fb  δημοσιεύοντας αλλοιωμένες φωτογραφίες του  αλλά και κείμενα κλπ που τον διακωμωδούν  δεν θα ήταν λογικό ο άνθρωπος να μου κάνει μήνυση και να  συλληφθώ;
Ο μοναχός Παϊσιος ήταν ένας  παππούς  κάπου στο Άγιο Όρος που ποτέ δε θέλησε  να γίνει διάσημος και που σύμφωνα με μαρτυρίες αρκετών ανθρώπων (όπως φάνηκε σίγουρα περισσότερων από αυτών που τον εχθρεύονταν)  έκανε το καλό στους συνανθρώπους του. Δεν νομίζω ότι  είναι εύκολο να βρει κανείς αρνητικά στοιχεία  στη συμπεριφορά ενός ανθρώπου που κοντεύει να αγιοποιηθεί από την εκκλησία.-Ακόμα και για κάποιον που δεν πιστεύει στην εκκλησία το γεγονός ότι ένας απλός άνθρωπος-σχεδόν σύγχρονος μας προτείνεται για αγιοποίηση αντικειμενικά λέει κάτι για τον χαρακτήρα του και το ποιόν του. Δεν κάνεις άγιο ή όσιο κάποιον που ξέρεις ότι θα σε εκθέσει!-  Επομένως όλο το χιούμορ που γίνεται  για τον Παϊσιο δεν βασίζεται σε κάτι που όντως  πρέπει να χλευάζεται. Εκτός αν πρέπει να χλευάζεται και να σατιρίζεται κάποιος επειδή είναι πιστός στην θρησκεία του και κάνει καλές πράξεις. Επιπλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι  πέρα όλων των παραπάνω ο μοναχός  Παϊσιος είναι  πλέον νεκρός. Γιατί να σατιρίζεις έναν νεκρό άνθρωπο; Είναι δίκαιο; Είναι έντιμο;
         Επιπλέον η σάτιρα πρέπει να γίνεται με σκοπό να αναδείξει αρνητικά στοιχεία ώστε  μέσω του γέλιου  οι άνθρωποι να διαπιστώσουν τι είναι  αυτό που χλευάζεται και να αποφύγουν  να πράξουν τις ίδιες λανθασμένες ενέργειες. Ακόμα και στα απλά (απλοϊκά) θέματα σάτιρας  αυτό είναι προφανές: Δεν διακωμωδούμε/σατιρίζουμε κάποιον επειδή είναι χοντρός αλλά επειδή είναι λαίμαργος. (αν δηλαδή κάποιος ήταν χοντρός  επειδή είναι άρρωστος, θα ήταν αγένεια να τον σατιρίσουμε και επιπλέον δεν θα είχε νόημα εκτός αν θέλαμε μόνο να βγάλουμε κακία. Η σάτιρα έχει πάντα αυτόν τον διδακτικό σκοπό -ακόμα και οι Αριστοφανικές κωμωδίες  παρόλο που περιέχουν δυνατό υβρεολόγιο έχουν διδακτικό σκοπό, σατιρίζουν καταστάσεις και προβλήματα συμπεριφοράς βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα και την πολιτική κατάσταση της εποχής τους.Για αυτό άλλωστε και είναι διαχρονικές και όχι για τις όποιες βωμολοχίες τους- Αν η σάτιρα δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα ή έστω αμφισβητήσιμα τότε  αποτελεί συκοφαντία και κοροϊδία. Όταν βλέπει κανείς να σατιρίζεται κάποιος  (και μάλιστα έντονα) τότε δικαίως υποθέτει ότι ο σατιριζόμενος κάπου σφάλλει, ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτόν και έτσι αποκτά μια αρνητική εικόνα γι αυτόν.
            Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι η σελίδα αυτή  δεν "σατίριζε" το γέροντα αλλά γενικά την θρησκοληψία αλλά και την θρησκεία γενικότερα. Βέβαια από τις φωτογραφίες και τον τίτλο της άλλο φαίνεται. 'Οπως και να έχει,  το να βάζεις την θρησκοληψία στην ίδια μοίρα με την θρησκεία είναι όμως επίσης άδικο. Η θρησκοληψία όπως κάθε υπερβολική κατάσταση είναι όντως αρνητικό στοιχείο και πρέπει να χλευάζεται. Η θρησκεία από την άλλη  είναι κάτι που αφορά την προσωπική πίστη του καθενός και την ελευθερία του να την εκφράζει.-Σε μια κοινωνία όπου η θρησκεία χλευάζεται παντού θα ήταν δύσκολο για κάποιον να δηλώνει ανοιχτά ότι είναι θρήσκος. Φανταστείτε σήμερα έναν νέο άνθρωπο που θα δήλωνε στην παρέα του ότι κάθε Κυριακή πχ πάει εκκλησία. Δεν θα υπήρχε λίγο ή πολύ μια περίεργη αντίδραση? Κοροϊδευοντας/σατιρίζοντας το γεγονός ότι κάποιος πιστεύει σε μια θρησκεία  ουσιαστικά κάνεις  μια "πλάγια " επίθεση στην ελευθερία έκφρασης της πίστης του. Αν κάποιος έχει διαφορετική γνώμη μπορεί να εκφράσει τη δική του όχι όμως να κοροϊδεύει τη γνώμη του άλλου, τουλάχιστον σε δημόσια θέα. Επιπλέον το να χλευάζεις άτομα για την πίστη τους τη στιγμή που γνωρίζεις ότι η διδασκαλία της πίστης τους , τους απαγορεύει να αντιδράσουν βίαια ή να αντιδράσουν δημιουργώντας μια αντίστοιχη σελίδα για την δική σου πίστη   είναι άνανδρο.
              Τώρα  αν η σελίδα ήθελε να χλευάσει μόνο την θρησκοληψία και όχι την θρησκευτική πίστη/ευλάβεια, είναι  αρκετά περίεργη  η επιλογή της να επικεντρωθεί σε έναν άξιο κατά γενική ομολογία εκπρόσωπο της εκκλησίας. Θα ήταν απόλυτα αποδεκτό μια τέτοια σελίδα να  σατιρίζει με αιχμή του δόρατος πχ έναν ιερωμένο που καταδικάστηκε σε φυλάκιση. Αν όμως είχε κάποιος πρόσβαση στην σελίδα αυτή  (έχει κλείσει πλέον) αλλά και στις πολλές που ξεφύτρωσαν ως αντίδραση   εύκολα θα διαπιστώσει ότι οι σελίδες αυτές στρέφονται κατά της πίστης γενικότερα. Σε πολλές εικόνες θα έβλεπε ότι  διακωμωδούνται ακόμα και ιερά σύμβολα και πρόσωπα της εκκλησίας ακόμα και ο ίδιος ο Χριστός. 
               Σατιρίζοντας λοιπόν το γεγονός ότι κάποιος θέλει να πιστεύει κάτι στην ουσία δεν σατιρίζεις αλλά κοροϊδεύεις. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στα πνευματικά θέματα και στα πιστεύω του καθενός πρέπει να υπάρχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία  και ένας αμοιβαίος σεβασμός - δεν είναι όλες οι έννοιες ίσιωμα!  Όταν λοιπόν σατιρίζεις άδικα κοροϊδεύεις  δηλαδή βλασφημάς.Και η ελληνική νομοθεσία προβλέπει ποινή για την βλασφημία των θείων. Επομένως στην περίπτωση αυτή το κράτος λειτούργησε σύννομα. Το να λέμε "μόνο σε αυτή την περίπτωση λειτούργησε  σύννομα το κράτος",  δεν έχει σχέση με το θέμα του αν ήταν σωστό να συλληφθεί ο ιδρυτής της σελίδας ή όχι. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία το κράτος πρέπει πάντα να λειτουργεί σύννομα και σίγουρα δεν πρέπει να το κατηγορούμε σε οποιαδήποτε περίπτωση το κάνει αλλά μόνο όταν ΔΕΝ το κάνει.

Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2012

Κράτος και θρησκεία

http://tvxs.gr/news/user-post/xtypisan-oi-kampanes-sti-boyli-gia-forologiko-thayma-tis-ekklisias


       H σχέση της θρησκείας με το κράτος  έχει περάσει ιστορικά πολλές φάσεις. Σε πολλά κράτη η θρησκεία (μάλλον η επίσημη θρησκεία ή θρησκεία της πλειοψηφίας) βαδίζει χέρι-χέρι με την κρατική εξουσία  προστατεύοντας η μία την άλλη, αλλού  το κράτος κρατάει την απόσταση του από τις θρησκείες και δεν υπάρχει σύνδεση κρατικής εξουσίας και θρησκείας, αλλού το κράτος είναι τελείως εχθρικό προς οποιαδήποτε θρησκεία και αλλού η θρησκευτική εξουσία ταυτίζεται με την κρατική.
      Θα ήταν άδικο να αρνηθεί κάποιος την προσφορά της θρησκείας στον άνθρωπο. Η θρησκεία διαμόρφωσε τους πρώτους ηθικούς κανόνες  και έκανε τον άνθρωπο να σκεφτεί ότι υπάρχουν και πιο σημαντικά ζητήματα πέρα από τον υλιστικό τρόπο ζωής. Χάρις στην θρησκεία ο άνθρωπος συνειδητοποίησε τον διαχωρισμό ύλης και πνεύματος, γεγονός που τον κάνει να διαφοροποιείται από τα ζώα.Ακόμα και στην σχέση της με την επιστήμη, η θρησκεία αν και πολλές φορές (λανθασμένα και συνήθως παρακινούμενη από συμφεροντολόγους/ανόητους/δεισιδαίμονες ανθρώπους που εξέφραζαν την συγκεκριμένη στιγμή την θρησκευτική ηγεσία ) έστρεψε τα πυρά της  πάνω σε νέες ιδέες, δεν πρέπει να ξεχνάμε τις μεγάλες βιβλιοθήκες  που  βρίσκονται σχεδόν σε κάθε σημαντικό ναό οποιασδήποτε θρησκείας όπου υπάρχουν πολλά βιβλία τόσο θρησκευτικού όσο και επιστημονικού ενδιαφέροντος,-ακόμα και η διάσημη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας συστεγάζονταν με το λατρευτικό χώρο του Σεράπειου - κείμενα και ιδέες που διαφορετικά θα είχαν χαθεί.Οι θρησκευτικοί χώροι αποτέλεσαν  τα πρώτα κέντρα διατήρησης αλλά και διάδοσης της γνώσης, ακόμα κι αν δεχτούμε τους όποιους περιορισμούς επέβαλλαν σε αυτή. Και όλα αυτά συνέβαιναν πολύ πριν καν ιδρυθούν τα πρώτα πανεπιστήμια!
     Η θρησκεία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους συνδετικούς κρίκους  μεταξύ των ανθρώπων ενός κράτους.Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο λίγο ή πολύ διακατέχονται από ένα βαθμό θρησκευτικού συναισθήματος, μεγαλύτερου ή μικρότερου αλλά υπαρκτού.Με άλλα λόγια ο ηθικός τρόπος ζωής των ανθρώπων -το πως δηλαδή κάποιος ζει και συνυπάρχει σωστά με τους γύρω του- αυτών των ανθρώπων σε πολλά θέματα καθορίζεται λιγότερο ή περισσότερο από την θρησκεία.  Κατά τη γνώμη μου μαζί με τη γλώσσα και την κοινή ιστορική πορεία αποτελούν τους 3 σημαντικότερους συνδετικούς κρίκους μιας κοινωνίας.Το γεγονός αυτό καθιστά αυτονόητο το ότι ένα κράτος πρέπει να έχει μια μοναδική επίσημη θρησκεία, η οποία εκφράζει την πλειοψηφία.Πάντοτε σε κράτη όπου υπάρχουν περισσότερες από μια επίσημες κρατικές θρησκείες υπάρχουν διχαστικές τάσεις και από τις 2 πλευρές. (πρώην Γιουγκοσλαβία,Ινδία-Πακιστάν κ.α.) Το παραπάνω δε σημαίνει βέβαια ότι πρέπει να παραγνωρίζονται τα δικαιώματα των πολιτών του κράτους που  πιστεύουν σε διαφορετικές θρησκείες. Όπως πρέπει να συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να υπάρχει σεβασμός στις διαφορετικές επιλογές των άλλων αλλά και να υπάρχει και το σωστό νομικό πλαίσιο ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις και οι μειοψηφίες να μην προσβάλλουν τις πλειοψηφίες. Έτσι για παράδειγμα αν το κράτος έδινε κάποιες επιχορηγήσεις σε θρησκείες θα ήταν άδικο να δίνονται στην κυρίαρχη θρησκεία ίσα χρήματα με αυτά που θα δίνονταν στις υπόλοιπες (δεδομένου του γεγονότος ότι εκφράζουν δυσανάλογες μερίδες του πληθυσμού). 
    Ειδικότερα όσον αφορά τα "πρωτεία" μιας θρησκείας σε ένα κράτος  δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η θρησκεία είναι για τον πιστό ένα ιδιαίτερο και μοναδικό ζήτημα. Για τον πιστό η θρησκεία του είναι η μόνη αληθινή (άσχετα με το αν κάποια από τις υπάρχουσες θρησκείες είναι όντως η αληθινή ή όχι)  και επομένως ακόμα και η ύπαρξη άλλων θρησκειών είναι  μια υποσυνείδητη προσβολή σε αυτά που ο ίδιος πιστεύει. Επομένως είναι δύσκολο πχ να αδιαφορήσει ένας πιστός μιας θρησκείας  αν  κοντά στο δικό του χώρο λατρείας υπάρχει και ο χώρος λατρείας μιας άλλης θρησκείας.Πιο απλά η θρησκεία δεν είναι μπάλα παγωτού  για να μπορούμε να πούμε "έλα βάλε μια από όλες". Δεν πρέπει μάλιστα να παραμελούμε το γεγονός ότι πολλές θρησκείες  εκφράζουν και ρατσισμό απέναντι στις υπόλοιπες (και ειλικρινά εύχομαι να μην είναι κάποια από αυτές η αληθινή) . Πρέπει επίσης να λαμβάνουμε υπόψιν και το γεγόνος των αντιπαλοτήτων που υπήρχαν μεταξύ διαφόρων θρησκειών και των εκπροσώπων τους/πιστών τους (πχ μεταξύ χριστιανών-μουσουλμάνων, μουσουλμάνων-ινδουϊστών κλπ ) κατά την ιστορική τους πορεία. Σκεπτόμενος αυτές τις παραμέτρους ένας λογικός άνθρωπος θα αντιλαμβάνονταν ότι σε ένα κράτος με συγκεκριμένη επίσημη θρησκεία που εκφράζει την πλειοψηφία θα πρέπει να υπάρχει δίκαιη  αλλά όχι ισότιμη μεταχείριση των θρησκειών  καθώς δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία από το να συμπεριφέρεσαι το ίδιο σε πράγματα που εκφράζουν διαφορετικούς ανθρώπους και ειδικότερα πράγματα που είναι διαφορετικά τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Τέλος όσον αφορά την αντιμετώπιση της κυρίαρχης θρησκείας από το κράτος θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας την σοβαρότητα που έχει η θρησκεία για τον άνθρωπο. Το να αποδέχεται πχ το κράτος αβίαστα  κάθε είδους θρησκεία και τους τρόπους λατρείας της  (γιατί ο οποιοσδήποτε τρελός ή απατεώνας μπορεί να ισχυριστεί ότι έχει ιδρύσει μια θρησκεία) δίνει  στην θρησκεία  ένα "φτηνό" χαρακτήρα,την ευτελίζει σαν ιδέα.Φανταστείτε ένα δρόμο με χριστιανικούς ναούς, μουσουλμανικά τεμένη, ιαπωνικούς ναούς, παγανιστικούς βωμούς κ.α. Δίνεται η εντύπωση ότι η θρησκεία είναι το εμπόρευμα μαγαζιού!Αυτό άλλωστε συμβαίνει ήδη στις ΗΠΑ όπου η υπέρμετρη θρησκευτική ελευθερία έχει ανάγει τη θρησκεία σε εμπόριο με τους τηλε-ευαγγελιστές,τις αιρέσεις που πιστεύουν στους εξωγηϊνους και τους  JEDI http://www.enallaxnews.gr/news/14-2/Paraksena/37339/deite-Tis-pio-perierges-thriskeies-pou-uparxoun/  !!!! Έτσι για παράδειγμα για να αναγνωρίσει μια θρησκεία ένα κράτος θα μπορούσε να έχει σαν κριτήριο την αντοχή του ρεύματος αυτού σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή/και άλλα κριτήρια. Όχι όμως στο όνομα της ελευθερίας να παρουσιάζουμε την άποψη του καθενός σαν θρησκεία.
            Στην Ελλάδα η κυρίαρχη θρησκεία είναι ο χριστιανισμός.Οι χριστιανοί ορθόδοξοι  αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1), άλλωστε η σημαία του κράτους και το εθνόσημο απεικονίζουν τον σταυρό ενώ και η κοινή ιστορική πορεία Χριστιανισμού - Ελληνισμού τα τελευταία 1500-2000 χρόνια είναι αδιαμφισβήτητη ακόμα και για έναν μέτριο γνώστη της ιστορίας. Σήμερα με την οικονομική κρίση τίθεται ολοένα και πιο πολύ το θέμα της φορολογίας της εκκλησίας και το αναφέρω εδώ ως ένα σημαντικό αντικείμενο μελέτης  της σχέσης κράτους-θρησκείας.΄
     Για το θέμα υπάρχουν 2 σκοπιές. Η μια είναι η σκοπιά του ανθρώπου που δεν πιστεύει. Αυτός εύλογα αναρωτιέται "γιατί να δίνω τα λεφτά μου στο κράτος ώστε να πληρώνονται οι μισθοί ανθρώπων που δεν με εκφράζουν και που λένε ότι τους κατέβει για θεούς και αηδίες" Το θέμα για αυτόν είναι ξεκάθαρο : το κράτος πρέπει να διαχωριστεί από την εκκλησία. Βέβαια οι άπιστοι άνθρωποι, ειδικότερα στην Ελλάδα είναι μια μικρή μειοψηφία όπως προαναφέραμε. Από την άλλη σκοπιά ο θρησκευόμενος άνθρωπος πιστεύει ότι το να φορολογήσεις την εκκλησία είναι ασέβεια στο Θεό.
        Και οι 2 αυτοί τρόποι σκέψης είναι λάθος. Όταν μετέχεις σε ένα κράτος φόρους πρέπει να πληρώνεις  ακόμα και για πράγματα που δε σε αφορούν άμεσα. Ένα άτεκνο ζευγάρι πρέπει να πληρώνει φόρους για την παιδεία αν και δεν έχει παιδιά και οι ίδιοι σαν άνθρωποι έχουνε εκπαιδευτεί όσο ήθελαν. Όταν είμαστε σε ένα κράτος δεν πρέπει να σκεφτόμαστε προσωπικά αλλά με βάση το κοινωνικό συμφέρον. Βέβαια και το να μην φορολογείται η εκκλησία για επιχειρηματικές δραστηριότητες δε σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι έτσι σεβόμαστε το Θεό.
        Προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να υπάρξει μια "χαλάρωση" του δεσμού εκκλησίας-κράτους στην Ελλάδα αλλά όχι ένας πλήρης διαχωρισμός. Σίγουρα το να πληρώνει το κράτος τους μισθούς των κληρικών είναι προκλητικό ειδικά στις δύσκολες εποχές που διανύουμε και δεδομένου ότι η θρησκεία μας διδάσκει τον απλό και τον λιτό τρόπο ζωής. Επίσης το να είσαι ιερέας δεν είναι  κάτι που θα πρέπει να το κάνεις για επάγγελμα ώστε να παίρνεις μισθό και μάλιστα από το κράτος .Κάποιος πρέπει να γίνεται ιερέας για λόγους πίστης και από εκεί και πέρα αν θέλει μπορεί να ακολουθήσει και ένα επάγγελμα "λαϊκό". (Υπάρχουν πχ ιερείς που είναι καθηγητές πανεπιστημίου!) Η εκκλησία αναμφισβήτητα έχει αρκετά έσοδα από δωρεές πιστών είτε πρόκειται για ένα απλό κερί είτε  για την ανέγερση ενός ναού. Επιπλέον αναπτύσσει και επιχειρηματικές δραστηριότητες αλλά και διαθέτει μια ακίνητη περιουσία. Όλα αυτά πιστεύω της αρκούν ώστε να συντηρεί τον κλήρο της σε περίπτωση που οι άνθρωποι που τον εκπροσωπούν θέλουν να συνεχίσουν να είναι ανεπάγγελτοι. Οι κληρικοί λοιπόν δεν πρέπει να πληρώνονται από το κράτος.Για την φορολόγηση της εκκλησίας πιστεύω ότι το να κόβεις αποδείξεις για κεριά ή για γάμους μέσα στον ναό είναι ασέβεια και εμπορευματοποίηση της θρησκείας. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε  ότι θεωρητικά  ο πιστός δεν είναι αναγκασμένος να πληρώσει κάτι είτε για κερί είτε για οποιαδήποτε θρησκευτική τελετή άσχετα αν το κάνει για λόγους φιλότιμου και πίστης ( ακόμα και στην περίπτωση που δυσανασχετεί επειδή ο Χ πονηρός παπάς τον χρέωσε ακριβά!)  Δεδομένου και του σημαντικού φιλανθρωπικού έργου της εκκλησίας που ενισχύει αυτό που ονομάζουμε "κοινωνικό κράτος" πιστεύω ότι η ακίνητη περιουσία της εκκλησίας δεν πρέπει να φορολογείται εφόσον δεν χρησιμοποιείται για επιχειρηματικές δραστηριότητες (π.χ. αν ενοικιάζεται σε έναν ιδιώτη) Εκεί που πρέπει να παρεμβαίνει το κράτος είναι στον να αποτιμήσει την όλη περιουσία της εκκλησίας αλλά και στο να ελέγχει τα χρήματα που ξοδεύονται για το φιλανθρωπικό έργο της εκκλησίας ώστε να υπάρχει μια αντίληψη της  κατάστασης και η απαραίτητη διαφάνεια. Επίσης το κράτος θα πρέπει να φορολογεί  τις δωρεές από ένα συγκεκριμένο ποσό και πάνω ιδιωτών στην εκκλησία. Και αυτό γιατί προκειμένου να πάρουν φοροαπαλλαγή  οι ιδιώτες αυτοί δηλώνουν ότι δωρίσανε μεγαλύτερα ποσά από τα πραγματικά ώστε τελικά να κερδίσουν χρήματα μέσω της φοροαπαλλαγής. Εκεί βέβαια είναι απαραίτητη η παρέμβαση και ο έλεγχος του κράτους ώστε να αποφεύγονται  παρανομίες που γίνονται με την συγκατάθεση ή μη  των εκπροσώπων της εκκλησίας. 
    Με λίγα λόγια όσον αφορά την οικονομική σχέση εκκλησίας-κράτους, η εκκλησία πρέπει να  ελέγχεται και να φορολογείται  στις συναλλαγές της με ιδιώτες, τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες αλλά και να υπάρχει και τακτικός κρατικός έλεγχος των οικονομικών της. Από εκεί και πέρα  πρέπει να αναγνωρίζεται  ο θεσμικός ρόλος της και η κοινωνική της προσφορά και να μην φορολογείται για ακίνητη περιουσία που έτσι κι αλλιώς παραμένει οικονομικά αναξιοποίητη.Επίσης  οι κληρικοί θα πρέπει να μην πληρώνονται από το κράτος αλλά από την εκκλησία και ακόμα καλύτερα να φροντίζουν να βιοπορίζουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους  ώστε να μην  γίνονται εύλογα συνειρμοί ότι διάλεξαν να είναι κληρικοί για να κερδίζουν εύκολα χρήματα. Πέρα από την οικονομική σχέση κράτους εκκλησίας όμως η ουσιαστική τους σχέση δεν πρέπει να αλλάξει. Το μάθημα των θρησκευτικών, ο εκκλησιασμός, οι εικόνες στα σχολεία  δεν πρέπει να καταργηθούν γιατί σκοπός της εκπαίδευσης είναι να διαμορφώνει εθνική και θρησκευτική συνείδηση όπως άλλωστε προβλέπεται και από το σύνταγμα  καθώς αυτά έχουν αποτέλεσμα την μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, Κανείς δεν λέει να επιβάλλεται ο χριστιανισμός σε έναν Έλληνα, σίγουρα όμως αυτός θα πρέπει να γνωρίζει σε πρώτο ρόλο την επίσημη θρησκεία του κράτους του  και να έχει παρακολουθήσει τον τρόπο λατρείας της ώστε να κρίνει αν θέλει να την ασπαστεί ή όχι. Είναι διαφορετικό το να μην επιβάλλουμε κάτι από το να το αγνοούμε παντελώς! Τα ίδια φυσικά πρέπει να ισχύουν όσον αφορά την σχέση κάθε κράτους με την επικρατούσα θρησκεία του.

Πέμπτη 30 Αυγούστου 2012

Ιδιωτική εκπαίδευση




     Μιας και που αρχίζουν  τα σχολεία ας μιλήσουμε για ιδιωτική εκπαίδευση. Υπάρχουν πολλοί   που υποστηρίζουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αλλά και γενικότερα την ιδιωτική εκπαίδευση. Το κύριο επιχείρημα έχει να κάνει με τα χρήματα που μπορούν να   αποφέρουν στην χώρα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, οι καλύτερες υπηρεσίες που προσφέρουν από άποψη διδακτικών μέσων , το γεγονός ότι μπορούν να προσφέρουν εύκολα επαγγελματική αποκατάσταση αφού συχνά συνεργάζονται με κάποιες εταιρίες, αλλά και το "σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν γιατί να μην υπάρχουν και στην Ελλάδα";
     Το κύριο πρόβλημα σε αυτό το ζήτημα είναι ότι δεν έχουμε ξεκαθαρίσει μέσα μας την έννοια της παιδείας. Η παιδεία που λαμβάνει κάποιος δεν είναι μόνο οι επιστημονικές γνώσεις αλλά και το ήθος και η συμπεριφορά  που θα εξασφαλίσουν ότι θα χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του με σύνεση και υπό το πρίσμα ηθικών κανόνων. Επίσης ειδικότερα για την ανώτατη εκπαίδευση, πολλοί την συγχέουν με το να αποκομίσει κάποιος τις γνώσεις που θα του επιτρέπουν να ασκεί ένα επάγγελμα. Η παιδεία όμως έχει να κάνει με την κατανόηση του  θέματος που διδάσκεται και όχι απλά με την γνώση των εργαλείων εφαρμογής του. Γιατί όλα σχεδόν τα επαγγέλματα έχουν να κάνουν με πρακτικές εφαρμογές πραγμάτων που μαθαίνει κάποιος θεωρητικά (ίσως και σε βαθμό υπέρ του δέοντος) στο πανεπιστήμιο. Το να μάθει κάποιος να χρησιμοποιεί μια συσκευή  είναι εύκολο: κάθε άνθρωπος μιας σχετικά μέσης νοημοσύνης μπορεί να ακολουθήσει πιστά ένα εγχειρίδιο οδηγιών ή  μια μέθοδο εκμάθησης ή ακόμα και τις οδηγίες ενός πιο έμπειρου από αυτόν και στην συνέχεια με την εμπειρία που θα αποκτήσει να δουλέψει ικανοποιητικά.Όμως η κοινωνία στο σύνολο της χρειάζεται άτομα που θα κατανοούν την γνώση σε κάποιο βάθος ώστε και να μπορούν να μάθουν πιο εύκολα αλλά και να είναι σε θέση να καινοτομήσουν, να λύσουν προβλήματα, να βελτιώσουν και να κάνουν δηλαδή όλα εκείνα που λέμε ότι προάγουν την επιστήμη και όχι απλά την συντηρούν ώστε να συνεχίσει ναυπάρχει πρόοδος.
       Ας δούμε τώρα τι συμβαίνει με τους τομείς που αναλύσαμε παραπάνω στα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μπαίνοντας σε ένα ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα ο άνθρωπος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα κοινωνικοποίησης.Αυτό συμβαίνει διότι το ποιος μπαίνει σε ένα ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα το καθορίζει κυρίως η οικονομική του κατάσταση . Έτσι σε τέτοια ιδρύματα συναντάει κανείς μόνο άτομα που προέρχονται από συγκεκριμένη κοινωνική τάξη -εύπορη! Συνήθως η νοοτροπία  που τον έστειλε στο ιδιωτικό είναι του τύπου "θέλω το καλύτερο για το παιδί μου", "το παιδί μου θα χαραμιστεί στο δημόσιο" κ.α. Πηγαίνοντας όμως σε ένα μέρος που μόνο άτομα συγκεκριμένης  οικονομικής δυνατότητας μπορούν να πάνε  το άτομο χάνει την εικόνα της πραγματικής κοινωνίας. Θεωρεί πχ ότι το φυσιολογικό είναι  να έρχεται ένα λεωφορείο και να σε πηγαίνει στο σχολείο και ότι επίσης το να έχεις πολλά χρήματα αντιπροσωπεύει την μέση κατάσταση της κοινωνίας -αφού όλοι του οι συμμαθητές βρίσκονται σε αυτό το επίπεδο- .Μαθαίνει να ζει σε ένα κλειστό προστατευμένο περιβάλλον χωρίς πολλές εξωτερικές επιρροές.Έτσι δεν είναι σε επαφή με την πραγματική κατάσταση άλλων ανθρώπων   δεν είναι δηλαδή ομαλά κοινωνικοποιημένος. Επιπλέον επειδή όλα τα ιδιωτικά ιδρύματα δεν παύουν να είναι  επιχειρήσεις,  με την απειλή της διακοπής της συνεργασίας του με το συγκεκριμένο ίδρυμα  και με τη λογική "ο πελάτης έχει πάντα δίκιο"  το παιδί που πηγαίνει σε ένα ιδιωτικό σχολείο μπορεί να παίρνει πιο εύκολα το μήνυμα ότι μπορεί να παραβαίνει  τους κανόνες και ότι απλά θα το βοηθήσει η οικογένεια του αν το κάνει ώστε να μην υποστεί τις συνέπειες.
Γίνεται δηλαδή πιο επιρρεπής στην παραβατική συμπεριφορά αλλά και στην αδιαφορία για τους κοινωνικούς κανόνες διαβίωσης.
     Ένα άλλο θέμα είναι ότι έμμεσα ή άμεσα κάποιος που πηγαίνει σε ένα ιδιωτικό ίδρυμα παίρνει το μήνυμα ότι το χρήμα του ανοίγει πόρτες ανεξάρτητα με το αν αυτός αξίζει ή όχι. Αυτό φαίνεται ειδικότερα στην περίπτωση ιδιωτικών πανεπιστημίων όπου άτομα που απέτυχαν σε πανελλαδικές εξετάσεις παίρνουν πτυχία επειδή πλήρωσαν τα δίδακτρα μιας ιδιωτικής σχολής.Υποσυνείδητα λοιπόν η γνώση μπαίνει μέσα του σε 2η θέση σε σχέση με το χρήμα  όπως άλλωστε και η ατομική προσπάθεια και η ευγενής άμιλλα.Κάποιος βέβαια θα μπορούσε να πει ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις έχουν προβλήματα, ίσως να μην ταιριάζουν με τις μαθησιακές δυνατότητες όλων των μαθητών κ.α. που λέγονται κατά καιρούς. Σύμφωνοι αλλά τουλάχιστον είναι ένα σύστημα που αφορά όλους τους μαθητές  και εξασφαλίζει το ότι υπάρχει μια κοινωνική συνοχή  μια κοινή εμπειρία  των πολιτών. Ο καθένας πρέπει να έχει την ιδιαιτερότητα του πρέπει όμως και να είναι προσαρμοστικός σε κάποια πράγματα που γίνονται από το κράτος  αλλιώς θα έπρεπε να έχουμε ξεχωριστό τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια αλλά και ξεχωριστό εκπαιδευτικό σύστημα για κάθε μαθητή.Η ιδιαιτερότητα και τ α προβλήματα του καθενός στην μάθηση είναι αποδεκτά και κατανοητά αλλά  δεν πρέπει να αποτελούν μέσο καταστρατήγησης των ίσων ευκαιριών που οφείλει να προσφέρει μια πραγματικά δημοκρατική κοινωνία.
       Τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα λοιπόν  κάνουν το άτομο να  μεγαλώνει μέσα σε ένα λανθασμένο ηθικό πλαίσιο -προφανώς δεν προδικάζουμε ότι θα υπάρχει κακό αποτέλεσμα αλλά μιλάμε για τάσεις   και ενδείξεις που αφορούν ένα μεγάλο ποσοστό-  που δεν εγγυάται τη σωστή χρήση των γνώσεων που θα αποκομίσει ένα άτομο σε αυτά  -ούτε καν την εκμάθηση των γνώσεων αυτών αν μας επιτρέψετε να υπερβάλλουμε λίγο!- Σίγουρα   τα μαθήματα μπορεί να γίνονται με καλύτερο τρόπο καθώς τα ιδιωτικά έχουν και μεγαλύτερες  οικονομικές δυνατότητες. Επιπλέον δημοκρατικά είναι άδικο να υπάρχουν τέτοια ιδρύματα όπου το χρήμα υποκαθιστά την γνώση, την προσπάθεια και  την αξία σαν μέσο εισαγωγής. Τώρα όσον αφορά το επιχείρημα ότι άλλες χώρες έχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια  ποτέ δεν ήταν λογικό επιχείρημα υπέρ ή κατά, το γεγονός ότι κάποιοι άλλοι κάνουν ή δεν κάνουν κάτι!
         Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αναβαθμίσουμε τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέροντας περισσότερα χρήματα σε αυτά, υποστηρίζοντας νόμους που εγγυώνται την εύρυθμη λειτουργία τους  (αυστηρότερη επιλογή εκπαιδευτικών,καλύτερα εποπτικά μέσα, λιγότεροι μαθητές ανά τμήμα κ.α.) Έτσι τα δημόσια ιδρύματα θα γίνουν πιο ανταγωνιστικά και θα προσφέρουν στο κράτος καταξιωμένους επαγγελματίες και επιστήμονες που θα βοηθήσουν και την οικονομική ανάπτυξη. Το να πουλάς την παιδεία αφήνοντας την στην διάθεση του κάθε ιδιώτη και της κάθε εταιρίας   αποτελεί ουσιαστικά υποβάθμιση  του πιο σημαντικού θεσμού σε ένα κράτος.Οι εταιρίες κοιτάνε μόνο το συμφέρον τους -και σαν εταιρίες στις περισσότερες περιπτώσεις ίσως κάνουν καλά-   όμως είναι το  κράτος δηλαδή εμείς όλοι πρέπει να έχουμε τον πρώτο λόγο  στο σημαντικότερο ίσως θεσμό που εγγυάται την κοινωνική αλλά και ηθική πρόοδο και ευημερία
     

Δευτέρα 20 Αυγούστου 2012

Ολυμπιακοί αγώνες

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=17472
http://www.left.gr/article.php?id=4893



      Οι Ολυμπιακοί αγώνες του Λονδίνου τελείωσαν  πριν από μερικές μέρες.  Όπως φαίνεται και από τους συνδέσμους που παραθέτω, πολλοί έσπευσαν να  μιλήσουν για "αγώνες της ντόπας", για "εμπορευματοποιημένους  αγώνες", για αγώνες  συμφερόντων, για αθλητές που πανηγυρίζουν με την νοοτροπία των ροκ σταρ και είναι  απομακρυσμένοι από τα ολυμπιακά ιδεώδη κλπ.
    Όσο κι αν κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν οι Ολυμπιακοί αγώνες είναι ένα μοναδικό αθλητικό γεγονός όπου συναντιούνται αθλητές από όλα τα κράτη της Γης. Η ιδέα πίσω από τους αγώνες είναι ότι οι άνθρωποι έχουν περισσότερα κοινά  απ'ότι διαφορές .Και μπορεί όλοι οι λαοί λόγω των διαφορών τους να είναι ξεχωριστοί με τις δυνάμεις και τις αδυναμίες τους ,  όμως όλοι είναι επίσης και ισότιμοι και μπορούν να συναγωνίζονται μεταξύ τους με βάση την ευγενή άμιλλα και όχι τον ανταγωνισμό και μάλιστα στη χειρότερη μορφή του που είναι ο πόλεμος! .  Αυτή ήταν η ιδέα των Ολυμπιακών αγώνων από τότε που ξεκίνησαν στην Αρχαία Ολυμπία χιλιάδες χρόνια πριν. Σε μια εποχή όπου οι πόλεμοι ήταν πολυ πιο συχνοί απ'οτι σήμερα,  όλες οι εχθροπραξίες σταματούσαν κατά τη διάρκεια των αγώνων και η ολυμπιακή εκεχειρία γίνονταν άμεσα σεβαστή από όλους. Η ενότητα, η ειρήνη, η ισότητα, η ευγενής άμιλλα είναι μερικά μόνο από τα ιδανικά που πρεσβεύουν οι αγώνες. Για αυτό και άλλωστε  αποφασίστηκε να τους αναβιώσουν στην σύγχρονη εποχή. Το έγχειρημα έγινε με γνώμονα ότι οι Ολυμπιακοί αγώνες πρεσβεύουν όλες αυτές τις ιδέες.αλλιώς αν ο κόσμος χρειαζόταν μια ακόμα διοργάνωση για εμπορικούς σκοπούς θα μπορούσε απλά να διαλέξει ένα άλλο όνομα. Π.χ. "Παγκόσμιοι αγώνες". Πολλές φορές βλέπουμε και σήμερα στιγμιότυπα στους Ολυμπιακούς αγώνες που δείχνουν ότι οι αθλητές δεν έχουν ξεχάσει το νόημα τους: Αθλητές χωρών που έχουν κακές σχέσεις μεταξύ τους δίνουν τα χέρια μέσα στο στάδιο , αθλητές συμπαραστέκονται σε συναθλητή τους που τραυματίζεται  και άλλα παρόμοια, πραγματικά όμορφα στιγμιότυπα που αναδεικνύουν την αξία των Ολυμπιακών αγώνων ( http://www.theblog24.gr/2012/08/photos.html ). Οι αγώνες έτσι στέλνουν ένα μήνυμα στις νέες γενιές, τα παιδιά που θα δουν τους αγώνες από το σπίτι ή από τις εξέδρες ενός σταδίου.
      Δεν αρνείται κανείς ότι οι Ολυμπιακοί αγώνες  έχουν και άσχημες στιγμές: Αθλητές που κάνουν χρήση αναβολικών , έντονη εμπορευματοποίηση από εταιρίες-σπόνσορες κλπ . Σε κάθε μεγάλη ιδέα  υπάρχουν αυτοί που θα προσπαθήσουν να την καπηλευτούν, να την εκμεταλλευτούν  αυτό άλλωστε συμβαίνει με όλα τα πράγματα από τα πιο ασήμαντα στα πιο σημαντικά, γιατί δυστυχώς έτσι είναι η φύση του ανθρώπου.Εξάλλου και στην αρχαία εποχή των αγώνων σίγουρα θα υπήρχαν παρόμοια φαινόμενα σε ένα βαθμό-οι άνθρωποι ποτέ δεν ήταν άγιοι! Όμως άλλο το να  ζητά κανείς  να διορθωθούν τα νοσηρά φαινόμενα που παρατηρούνται στους αγώνες και άλλο  το να τους απαξιώνεις δίνοντας έμφαση μόνο στα αρνητικά τους στοιχεία. Με τη λογική αυτή κάθε ιδέα μπορεί να απαξιώνεται  λόγω των αρνητικών της στοιχείων -που είναι φυσικό να υπάρχουν- ή επειδή κάποιοι που δηλώνουν πως υιοθετούν την συγκεκριμένη ιδέα δεν συμπεριφέρονται σύμφωνα με το πνέυμα της.Οι άνθρωποι πρέπει να έχουν κρίση ώστε να διακρίνουν τη διαφορά  μεταξύ της ιδέας και της κακής υλοποίησης της, Επιπλέον μιλώντας ειδικά για τους Ολυμπιακούς αγώνες δεν νομίζω να είναι και το σημαντικότερο πρόβλημα που υπάρχει σήμερα ώστε να  το κατακρίνουμε τόσο έντονα.Δεν μπορώ να καταλάβω στο τι εξυπηρετεί το να   είσαι έντονα αρνητικός σε κάτι που σαν ιδέα είναι  θετικό και απλά έχει προβλήματα στην υλοποίηση του. Στην τελική γιατί να μην εκφράσεις την δυσαρέσκεια σου σε αυτούς που υλοποιούν λάθος την ιδέα?
        Σε μια εποχή που υπάρχει κρίση θεσμών και αξιών είναι καλό να μην απαξιώνουμε τις ιδέες και τους θεσμούς αλλά να συμμετέχουμε ενεργά στις προσπάθειες για βελτίωση και  διατήρηση τους έτσι ώστε να παραμένουν οδηγός και έμπνευση  για τις επόμενες γενιές.. 

Τετάρτη 8 Αυγούστου 2012

Γενικεύσεις και απλουστεύσεις






     Aς υποθέσουμε ότι περπατάτε σε ένα σκοτεινό απομονωμένο μέρος βράδυ και σας πλησιάζει ένας κακοντυμένος άγνωστος. Πως θα αντιδρούσατε? Θα αντιδρούσατε το ίδιο αν υπήρχε κι άλλος κόσμος γύρω σας?  Μήπως  θεωρείτε ότι οι μεσογειακοί λαοί είναι πιο εκδηλωτικοί και ενθουσιώδεις από τους βόρειους?  Θα απαγορεύατε στην  κοπέλα σας ή την αδερφή σας να κυκλοφορεί ντυμένη  καλοκαιρινά σε μια αυστηρά μουσουλμανική χώρα?  Θεωρείτε ότι οι Γερμανοί  είναι αυστηροί και πιο πειθαρχημένοι? Ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες? Θεωρείτε κάποιες συνοικίες της πόλης που μένετε "κακόφημες" και κάποιες άλλες "καλόφημες"?  Αν απαντήσατε  "ναι" στις περισσότερες από αυτές τις ερωτήσεις   σύμφωνα με τη λογική  κάποιων, εύκολα θα μπορούσατε να θεωρηθείτε ρατσιστής. Κοινωνικά ρατσιστής γιατί αποφεύγετε κακοντυμένους ανθρώπους και γιατί θεωρείτε ολόκληρες περιοχές κακόφημες-δηλαδή θεωρείτε ότι οι κάτοικοι των περιοχών αυτών έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να σας κάνουν κακό από ότι οι κάτοικοι άλλων περιοχών, φυλετικά ρατσιστής αφού αποδίδετε ιδιότητες και χαρακτηριστικά  σε ολόκληρους λαούς και θεωρείτε ότι τα διαθέτουν σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλους λαούς  (ασχέτως με το αν τα χαρακτηριστικά αυτά είναι καλά ή κακά).
        Το να θεωρηθείτε ρατσιστής είναι μια απλούστευση που κάνουν κάποιοι  "ηθικοί" άνθρωποι βασιζόμενοι στο ότι γενικεύετε κάποια χαρακτηριστικά ομάδων ατόμων. Βέβαια οι "ηθικοί" ξεχνούν ότι οι γενικεύσεις αυτές  προέρχονται από εμπειρίες των ανθρώπων που τις κάνουν και δεν είναι αυθαίρετες. Οι ίδιοι βέβαια είναι έτοιμοι να κάνουν ακόμα μεγαλύτερες γενικεύσεις όταν είναι να καταδικάσουν κάποιον σαν ρατσιστή. Στο πρώτο link  στην αρχή του κειμένου μας ο αρθρογράφος λέει :

"Αφού όμως θα ήταν κωμικό να πούμε ότι οι 21χρονοι έχουν έφεση προς τα εγκλήματα, γιατί δεν είναι κωμικό να λέμε ότι οι Πακιστανοί έχουν έφεση προς τα εγκλήματα ή προς τους βιασμούς; Η απάντηση που προβάλλεται στα κοινωνικά δίκτυα από φίλους φίλων, είναι ότι η έφεση που λέγαμε “είναι απόρροια μιας κοινωνίας όπου η αξία της γυναίκας τοποθετείται αρκετά παρακάτω από την αξία ενός μουλαριού"

   Δεν ξέρω που διάβασε αυτές τις απόψεις ο αρθρόγραφος  πάντως  είναι επίσης κωμικό να απλουστεύει έτσι τα δεδομένα. Πράγματι λοιπόν οι πακιστανοί (αφού ενδεικτικά αναφερόμαστε σε αυτούς)  προέρχονται από μια κοινωνία  που  η γυναίκα θεωρείται κατώτερη σε σχέση με τον άντρα. Αυτό φυσικά δεν  κάνει όλους τους Πακιστανούς βιαστές και θα ήταν όντως ρατσιστικό να το υποστηρίξουμε. Ας δούμε όμως και άλλα στοιχεία. Οι πακιστανοί στην Ελλάδα είναι άνθρωποι εξαθλιωμένοι που αναζήτησαν μια καλύτερη μοίρα στο εξωτερικό. Συνήθως έρχονται στην Ελλάδα μόνοι τους χωρίς τις γυναίκες τους - γενικά βλέπουμε πιο συχνά στον δρόμο άντρες πακιστανούς παρά γυναίκες- , πολλοί από αυτούς  εισέρχονται παράνομα στη χώρα, πολλοί από αυτούς δεν βρίσκουν δουλειά εδώ και ζουν σε άθλιες συνθήκες στερημένοι από τα πάντα. Δεν είναι λοιπόν λογικό να υπάρχει κάποια επιφύλαξη απεναντί τους? (και δε μιλώ για τον πακιστανό που είναι φιλήσυχος αγρότης στο Πακιστάν αλλά για τον πακιστανό που ήρθε στη Ελλάδα παράνομα) Όχι επιφύλαξη λόγω αίματος αλλά επιφύλαξη λόγω συνθηκών. Μόνο τα μικρά παιδιά και οι ηλίθιοι δεν λαμβάνουν υπόψιν τους τα κοινωνικά δεδομένα και τους πιθανούς κινδύνους όταν συναναστρέφονται κοινωνικά. Είναι κοινωνικός ρατσισμός να λέμε σε ένα παιδί "μην μιλάς με αγνώστους? "Είναι ρατσισμός  να  γίνονται επιχειρήσεις από το κράτος  για να ελέγξει ανθρώπους που έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα?
      Πρόκειται για μια απαράδεκτη  απλούστευση! Τώρα το γεγονός ότι μπορεί να υπάρχει αστυνομική βία,το ότι όντως υπάρχει και φυλετικός ρατσισμός στην Ελλάδα όπως και σε όλες τις χώρες,  το ότι θα πρέπει να γίνουν κι άλλα μέτρα  για την λαθρομετανάστευση, το πιθανό γεγονός η ανακοίνωση της επιχείρησης να  χρησιμοποιείται σαν κάλυψη για να παραβλέψουμε την ανακοίνωση νέων οικονομικών μέτρων και πολλά άλλα είναι  ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ  θέματα-ΔΕΝ πρέπει να κάνουμε γενικεύσεις.  
Για παράδειγμα δεν ακούστηκε  το "πρέπει να γίνουν σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα" που είναι αυτονόητο αλλά  ακούγεται συνεχώς από τους "ηθικούς " το "πρέπει να σταματήσει ολόκληρη  η αστυνομική επιχείρηση  ελέγχου των μεταναστών!" 
      Σε κάθε περίπτωση όμως το να καταγγέλεις  το γεγονός ότι  το κράτος διεξάγει μια επιχείρηση για  τη σύλληψη ατόμων που έχουν εισέλθει παράνομα στην χώρα είναι απαράδεκτο. Οι άνθρωποι που  τα ισχυρίζονται αυτά ή δεν έχουν αντίληψη του τι συμβαίνει  σήμερα και πως λειτουργεί ένα κράτος, ή είναι  επιλεκτικά ανθρωπιστές και νοιάζονται μόνο για τους ξένους που αποφασίζουν να έρθουν στην Ελλάδα και  όχι για τις συνέπειες που έχει η παραμονή τους εδώ  (τόσο για τους ίδιους όσο και για τους Έλληνες) με τις υπάρχουσες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες.Υπάρχει επίσης  η  πιθανότητα οι άνθρωποι αυτοί να εξυπηρετούν ξένα συμφέροντα ή να είναι τυφλά προσκολημμένοι σε πολιτικές  ιδεολογίες των οποίων δεν έχουν καταλάβει το νοήμα αλλά και το πλαίσιο  της σωστής εφαρμογής τους.  Τέλος πολλοί άνθρωποι από αυτούς ίσως κάνουν την γενίκευση  ότι επανάσταση και αντίδραση είναι κάθε τι που πάει κόντρα στο κράτος άκριτα και έτσι επιλέγουν να ξεχωρίσουν και να φανούν αντιδραστικοί υποστηρίζοντας τέτοιες απόψεις!
     Πρέπει να σταματήσουμε τις  γενικεύσεις και να μη  θεωρούμε  ότι   κάθε επιφυλακτική ή διαφορετική στάση μας απέναντι σε όμαδες ατόμων που βασίζεται σε δείγματα γραφής  που οι ίδιοι έχουν δώσει  είναι  ρατσισμός. Το άκριτο μίσος είναι το ίδιο επιλήψιμο και άδικο με την άκριτη ανεκτικότητα.

Πέμπτη 26 Ιουλίου 2012

Ο αποκλεισμός της Βούλας Παπαχρήστου

http://www.makthes.gr/news/sports/91341/


     Μια αθλήτρια κάνει ένα σχόλιο σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης  και στη συνέχεια αποκλείεται από την ελληνική αποστολή των Ολυμπιακών αγώνων  με την κατηγορία του ρατσισμού. Ας εξετάσουμε όμως αυτή την περίπτωση  από όλες τις πλευρές:
      Ήταν όντως ρατσιστικό το σχόλιο?«Με τόσους Αφρικανούς στην Ελλάδα, τουλάχιστον τα κουνούπια του Δυτικού Νείλου θα τρώνε σπιτικό φαγητό» Ρατσισμός είναι ο διαχωρισμός των ανθρώπων σε ανώτερους και κατώτερους με βάση τη φυλή τους όπως γνωρίζουμε. Το σχόλιο αν το αναλύσουμε δηλώνει ότι οι Aφρικανοί μετανάστες προέρχονται από την Αφρική όπως και τα κουνούπια του Νείλου -αφού ο Νείλος είναι στην Αφρική κι αυτός! Δεν βλέπω καμιά ρατσιστική αναφορά!
        Μα θα  πει κάποιος  αναφέρεται στους Αφρικανούς μετανάστες ως "σπιτικό φαγητό για τα κουνούπια του Δυτικού Νείλου". Τότε και η έκφραση  "με φάγανε τα κουνούπια" είναι απαξιωτική!  Αν δηλαδή έβγαινε και δήλωνε κάποιος  "το καλοκαίρι στην Ελλάδα εμάς τους Έλληνες μας τρώνε τα κουνούπια" θα τον λέγαμε ρατσιστή? Τι να κάνουμε, τα κουνούπια του Δυτικού Νείλου όταν είναι στον Δυτικό Νείλο πίνουν αίμα Αφρικανών και αυτό είναι το φαϊ που βρίσκουν στο σπίτι τους - άρα σπιτικό!  Όπως και τα κουνούπια του Πηνειού έχουν για σπιτικό φαγητό το αίμα των Ελλήνων! Άρα  από το καθαυτό νόημα της πρότασης δεν προκύπτει κάτι ρατσιστικό.
      Ας περάσουμε τώρα στον τομέα της εικασίας και των κρυμμένων μηνυμάτων -των υπαινιγμών του σχολίου για να δούμε αν κρύβεται μια ρατσιστική διάθεση. Πρώτα όμως πρέπει να σημειώσουμε το ότι ένα νόμιμο, επίσημο δικαστήριο δεν επιτρέπεται  να στηριχθεί σε εικασίες και νοήματα που ο καθένας νομίζει πως υπαινίσσεται μια φράση.Κάθε καταδικαστική απόφαση, ειδικά μια αυστηρή καταδικαστική απόφαση πρέπει να στηρίζεται σε απτά στοιχεία και όχι στο τι νομίζει ο καθένας από κάποιες ενδείξεις (και όχι αποδείξεις!). Η προσωπική μου άποψη  είναι ότι το σχόλιο έχει μια ρατσιστική χροιά: Εξετάζοντας το  με μια δεύτερη σκέψη ο καθένας μπορεί να σκεφτεί " α, οι Αφρικανοί μας φέραν τα κουνούπια -κάτι το οποίο ΔΕΝ ισχύει!- ή το ότι οι Αφρικανοί είναι τροφή για τα κουνούπια -κάτι το οποίο ισχύει όπως ισχύει και για όλους τους ανθρώπους αλλά κάνοντας ειδικά το σχόλιο για Αφρικανούς  όντως τους ξεχωρίζεις σαν φυλή και  δείχνεις μια ρατσιστική-κοροϊδευτική διάθεση.
        Υπάρχει λοιπόν μια κοροϊδευτική-ρατσιστική διάθεση. Εύλογα το επόμενο ερώτημα λοιπόν είναι πόσο σοβαρή είναι αυτή η διάθεση, πόσο βαρύ είναι το παράπτωμα. Η όλη φράση ουσιαστικά δεν είναι παρά ένα ανέκδοτο που  δε διαφέρει από ένα ανέκδοτο που θα λέγαμε για πόντιους-σκωτσέζους-ξανθές-ομοφυλόφιλους-αστυνομικούς-πολιτικούς-στρατιωτικούς  κλπ.Στην περίπτωση αυτή το όποιο χιούμορ της φράσης (είναι υποκειμενικό το αν θα γελάσει κανείς ή όχι) έγκειται στο γεγονός της χρήσης μια κοινής έκφρασης "σπιτικό φαγητό" για να χαρακτηρίσει μια ομάδα ανθρώπων.Σίγουρα ο καθένας έχει πει και έχει γελάσει με παρόμοια ανέκδοτα. Η αθλήτρια,  23 χρονών είπε κι αυτή ένα ανέκδοτο στην παρέα της στο  twitter .Άρα σαν παράπτωμα το να πεις ένα τέτοιο ανέκδοτο δεν είναι και τόσο βαρύ.Κανείς δεν χαρακτηρίζει έναν φίλο του που λέει ανέκδοτα με πόντιους ρατσιστή.
        Πολλοί λένε ότι σαν δημόσιο πρόσωπο η αθλήτρια θα έπρεπε να προσέχει πιο πολύ τα λεγόμενα της. Ναι σε αυτό υπάρχει ένα δίκιο.ΑΝ είχε βγει και είχε πει "θάνατο στους ξένους" ή κάποια αντίστοιχη βαριά έκφραση που θα παρακινούσε άμεσα σε ρατσιστικές ενέργειες και θεωρίες, ο αποκλεισμός της θα ήταν απόλυτα δικαιολογημένος αφού ο ρατσισμός δεν συνάδει με τα Ολυμπιακά ιδεώδη.Πόσο μάλλον αν σκεφτεί κανείς ότι οι αθλητές αποτελούν πρότυπο για τις νέες γενιές. Όμως η κοπέλα δεν είπε κάτι τέτοιο, η  κοπέλα είπε ένα, στην χειρότερη περίπτωση ,"ατυχές ανέκδοτο".Επίσης μην ξεχνάμε ότι το ανέκδοτο το μοιράστηκε απλά σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης- σε ένα μέσο δηλαδή που ο καθένας μιλάει με φίλους του . Δεν βγήκε να το πει σε κάποιο μέσο μαζικής ενημέρωσης. Τώρα αν κάποιοι καλοθελητές διέδωσαν το συγκεκριμένο μήνυμα μέσω των ΜΜΕ για δικό τους σκοπό αυτό δε σημαίνει ότι και η κοπέλα είχε πρόθεση να διαδώσει στο ευρύ κοινό το ανέκδοτο. Μάλλον ήθελε να το μοιραστεί με τους φίλους της  όπως κάνουμε και εμείς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οπότε στη χειρότερη να την πούμε απρόσεχτη ίσως και ανεύθυνη. Βέβαια ένα κορίτσι 23 χρόνων δεν είναι και κάποιος υπέρτατος φωστήρας της γνώσης και της ηθικής ώστε να ξέρει τι πρέπει να λέει και τι όχι και πόσο βαρύ είναι το να μοιραστεί ανέκδοτα στο κινητό της.Υπάρχει ακόμα διχογνωμία για το αν έπρεπε να της επιβληθεί η συγκεκριμένη αυστηρότατη ποινή, πώς να κρίνει η ίδια αν αυτό που κάνει είναι επιλήψιμο ή όχι; Σίγουρα θα είχε μοιραστεί και άλλα ανέκδοτα.  Και όμως άμεσα της επιβλήθηκε η βαρύτερη των ποινών για αθλητή.
        Ας εξετάσουμε ακόμα το ζήτημα του αν είχε πρόθεση. Είχε δηλαδή όντως πρόθεση να προωθήσει τον ρατσισμό και σκέφτηκε να πει αυτό το ανέκδοτο για να το περάσει "στα μαλακά"? Μια κοπέλα που τρώει τον καιρό της στα γυμναστήρια και στις προπονήσεις δε νομίζω να δίνει τόση σημασία στο να κάνει πολιτική- αν ήθελε να κάνει πολιτική δεδομένου ότι και σαν πρωταθλήτρια είναι λαοφιλής θα κατέβαινε για βουλευτής. Εξάλλου ένα 23χρονο κορίτσι πιο πιθανόν να θέλει να κάνει πλάκα παρά να προωθήσει πολιτικές ιδέες. Επιπλέον ως αθλήτρια πρέπει να ήταν χαζή ώστε να διακινδυνεύσει την συμμετοχή της στους αγώνες κάνοντας επίτηδες ένα τέτοιο σχόλιο  2 μέρες πριν αρχίσουν οι Ολυμπιακοί αγώνες ακόμα και αν ήταν η μεγαλύτερη ρατσίστρια του κόσμου. Και νομίζω ότι για έναν αθλητή που ασχολείται με το πρωταθλητισμό  πιο μεγάλη σημασία έχει η συμμετοχή του στο κορυφαίο αθλητικό γεγονός παρά το να κάνει "παιχνίδια" με υπονοούμενα ώστε να περάσει τις απόψεις του διακινδυνεύοντας έτσι την καριέρα του. Άρα είτε ήταν έξυπνη είτε ήταν χαζή δεν υπάρχει πρόθεση στο να  προωθήσει τον ρατσισμό.
        Ας ανακεφαλαιώσουμε, έχουμε  μια φράση που:

1) Σαν απόλυτο εννοιολογικά-γραμματικά  νόημα δεν έχει ρατσιστικό περιεχόμενο
2) Συνειρμικά  (δηλαδή στο μυαλό κάποιων) η φράση  αποκτά ρατσιστική βαρύτητα παρόμοιου επιπέδου ανεκδότων με πόντιους
3) Αυτός που είπε την φράση την ανάρτησε σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης και όχι στα ΜΜΕ όπου είχε τη δυνατότητα να το κάνει πιο εύκολα (πχ με μια συνέντευξη ως δημόσιο πρόσωπο)  αν όντως επιθυμούσε να προωθήσει τις ρατσιστικές του ιδέες
4) Αυτός που είπε την φράση είναι 23 χρονών και ο περισσότερος χρόνος του αναλώνεται σε προπονήσεις και όχι σε εκπαίδευση για το τι θα πει και τι θα κάνει
5) Αυτός που είπε την φράση ζήτησε συγνώμη δημοσίως και ΟΧΙ στο twitter (  http://on-news.gr/2012/07/26/i-signomi-tis-voulas-papachristou/) γιατί όντως ήθελε να ακουστεί από όλους η συγνώμη του

     Τελικά αυτός ο άνθρωπος καταδικάζεται σε ελάχιστο χρόνο  στην εσχάτη των ποινών για έναν πρωταθλητή 
     Σίγουρα πιστεύω θα υπάρχουν κι ελαφρότερες ποινές. Θα έπρεπε να γίνει αυστηρή επίπληξη ώστε όντως να δείξουμε ότι ο καθένας, όταν είναι δημόσιο πρόσωπο και εκπροσωπεί μια χώρα, πρέπει να σκέφτεται τι λέει και ότι στηρίζουμε σαν χώρα τα ολυμπιακά ιδεώδη (αν και λίγο αδιανόητο το να μην στηρίζει τα ολυμπιακά ιδεώδη η χώρα που τα δημιούργησε!)  Αλλά ως εκεί, ο αποκλεισμός ήταν υπερβολικός.
     Το κακό όμως δεν σταματά εδώ. Στη τελική "ΟΚ κρίθηκε αυστηρά μια αθλήτρια και αποκλείστηκε από τους αγώνες. Ας πρόσεχε!".... αν το δούμε ωμά. Είναι και προσωπικό της πρόβλημα ο αποκλεισμός  όσο και το ότι ήταν απρόσεχτη με το  twitter. Υπάρχει και μια πλευρά του θέματος όμως που δεν έχουμε θίξει. Είναι το θέμα της επιλεκτικής αντίδρασης ομάδων ανθρώπων σε τέτοια θέματα και της κρίσης γεγόνότων με 2 μέτρα και 2 σταθμά. Γίνονται δηλαδή κάποιες  δηλώσεις που θεωρούμε  ότι θίγουν το κράτος γιατί τις κάνει εκπρόσωπος του και οι δηλώσεις αυτές προάγουν τον ρατσισμό. Όλοι ξεσηκώνονται και ο δηλών καρατομείται  σε ελάχιστο χρόνο.Ως εδώ ας πούμε΄τοι έχει καλώς. Όταν όμως άλλα δημόσια πρόσωπα  κάνουν δηλώσεις που θίγουν το κράτος  π.χ. " Ευχαριστώ την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη στήριξη της" (Κ. Σημίτης Πρωθυπουργός - κρίση Υμίων), " Το Αιγαίο ανήκει τα ψάρια του" (Γ.Νταλάρας-καλλιτέχνης που συχνά επιδοτήθηκε από το υπουργείο πολιτισμού) , "Οι Έλληνες συνωστίζονται  στο λιμάνι της Σμύρνης" (βιβλίο ιστορίας  Ρεμπούση που με αυτή την φράση περιγράφει ολόκληρη τη Μικρασιατική καταστροφή) και πολλές άλλες δεν βλέπουμε να καρατομείται κανείς. Η ΔΗΜΑΡ που σήμερα φωνάζει για την αθλήτρια έκανε βουλευτίνα την κυρία Ρεμπούση, μάλλον συμφωνόντας στο γεγονός ότι στην Μικρασιατική καταστροφή το μόνο που συνέβη ήταν ένας "συνωστισμός". Και επαναλαμβάνω η άποψη αυτή γράφτηκε σε βιβλίο ιστορίας του σχολείου με σκοπό να υιοθετηθεί σαν επίσημη άποψη του κράτους-δεν ήταν δηλάδη προσωπική άποψη αλλά έγινε ενεργή προσπάθεια από την κυρία αυτή να την προωθήσει ως εθνική άποψη!!! Καρατομήθηκε η Ρεμπούση για κάτι πολυ πιο σοβαρό από ένα ανέκδοτο? ΟΧΙ! Η Παπαχρήστου  γιατί να καρατομηθεί ? ( Σημειώνω ότι  το όνομα Ρεμπούση το επιλέγω τυχαία από μια μεγάλη λίστα παρόμοιων παραδειγμάτων) Επιπλέον διαμαρτυρήθηκε κανείς από αυτούς που διαμαρτύρονται έντονα για την Παπαχρήστου, που δεν τιμωρήθηκε η Ρεμπούση? ΟΧΙ. Κρίνουμε λοιπόν πιο αυστηρά μια υπόθεση που ο ένοχος έχει ελαφρυντικά και λιγότερο αυστηρά μια υπόθεση που είναι αρκετά πιο σοβαρή.
       Ασφαλώς η μέθοδος αυτή των 2 σταθμών είναι αν μη τι άλλο άδικη.Αν θέλουμε να έχουμε ευνομούμενο και σοβαρό κράτος θα πρέπει να ξεκινήσουμε από μεγάλα και σημαντικά θέματα και όχι να κυνηγάμε νεαρούς αθλητές που λένε ανέκδοτα  (ειδικά μάλιστα  όταν συγχωρούμε υπουργούς που όταν ήταν νεαροί κουβαλούσαν τσεκούρια!)  Κρίνοντας με 2 μέτρα σε τέτοια κρίσιμα-εθνικά ζητήματα  βάζουμε βούτυρο στο ψωμί των πραγματικών ρατσιστών (http://on-news.gr/2012/07/26/ratsismos-kata-ton-ellinon/). Είναι κλασσικό παράδειγμα της περίπτωσης του  "αντίστροφου ρατσισμού" που αναφέρω και σε παλαιότερο άρθρο .(http://maimanakos.blogspot.gr/2012_06_01_archive.html)
      
              

Δευτέρα 23 Ιουλίου 2012

Χρήμα, εργασία και εκπαίδευση

     Σήμερα η εργασία είναι  μια από τις πιο σημαντικές δραστηριότητες του ανθρώπου. Καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του ανθρώπου και είναι απαραίτητη για τον βιοπορισμό του.Όμως είναι τελικά μόνο τα χρήματα που κάνουν την εργασία απαραίτητη για τον ανθρώπο;
      Ο άνθρωπος μέσω της εργασίας του χρησιμοποιεί τις σωματικές ή πνευματικές του δυνάμεις για να φέρει εις πέρας έναν ή περισσότερους στόχους. Για παράδειγμα η κατασκευή ενός προϊοντος, η εξυπηρέτηση ενός πελάτη, η πραγματοποίηση μιας πώλησης μπορούν να είναι οι στόχοι διαφορετικών εργασιών. Σε όλες τις περιπτώσεις ο άνθρωπος  εξασκεί τις προσωπικές του δυνατότητες, καταβάλλει κάποιον κόπο και  έχει σκοπό να επιτύχει κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα.Μέσα από όλη αυτή την διαδικασία ο άνθρωπος αναπτύσσει τη δημιουργικότητα του, και πραγματώνει τις ιδέες και τις σκέψεις του. Έτσι νιώθει ότι έχει την ικανότητα να επιτύχει  σε διάφορα εγχειρήματα ενώ παράλληλα εξασκεί το μυαλό ή το σώμα του στις  διάφορες προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε φορά. Παράλληλα μαθαίνει από τα λάθη του αυτό-εκπαιδεύεται  γίνεται καλύτερος και προσπαθεί συνεχώς να παραμένει ενημρωμένος  στον τομέα της εργασίας του. Με την εργασία ο άνθρωπος νιώθει πιο ολοκληρωμένος σαν προσωπικότητα γιατί ουσιαστικά διαπιστώνει ότι μπορεί να καταφέρει πράγματα με τις πνευματικές του και σωματικές του δυνατότητες.
     Αλλά μια στιγμή! Με βάση τα παραπάνω  εργασία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί οτιδήποτε κάνει ένας άνθρωπος  και του αποφέρει όλα αυτά τα ωφέλη. Ένας άνθρωπος που ασχολείται π.χ. με τον κήπο του, ή τον μοντελισμό νιώθει όλα τα παραπάνω. Σήμερα όμως θεωρούμε εργασία μόνο τις δραστηριότητες που αποφέρουν χρήματα (και φυσικά μιλάμε για νόμιμες δραστηριότητες!). Οτιδήποτε κάνει κάποιος και δεν του αποφέρει κάποιο χρηματικό ώφελος,  απαξιώνεται από την κοινωνία ή στην καλύτερη των περιπτώσεων αντιμετωπίζεται με μια απλή συμπάθεια ή συγκατάβαση.
Όμως η πραγματική αξία της εργασίας είναι το γεγονός ότι βελτιώνει τον άνθρωπο μέσα από τις διαδικασίες που περιγράψαμε και πολλές άλλες (κοινωνικοποίηση, μεγαλύτερη εμπειρία στην επίλυση προβλημάτων, ανάπτυξη αισθήματος ευθύνης  κ.α.) Η χρηματική αμοιβή για την εργασία δεν σχετίζεται με αυτά. Για παράδειγμα ένας παραγωγός μουσικής μπορεί να φτιάξει μια μουσική που δεν του αρέσει αλλά του την έχει ζητήσει ένας πελάτης. Κάποιος μπορεί να φτιάχνει δικά του έργα τέχνης αλλά να μην έχει τις γνώσεις ή το ενδιαφέρον να τις προωθήσει στην αγορά ώστε να βγάλει χρήματα από αυτά, αλλά και πιο απλά κάποιος μπορεί να εξυπηρετήσει έναν πελάτη που δεν συμπαθεί -επειδή αυτή είναι η εργασία του-  νιώθοντας παράλληλα καταπιεσμένος που ήταν υποχρεωμένος να το κάνει. 
     Όταν κάποιος εργάζεται χωρίς να νιώθει  θετικά παρά μόνο  επειδή αμείβεται χρηματικά στην ουσία γίνεται δέσμιος της εργασίας του. Είναι σαν ένας δούλος της αρχαιότητας που δούλευε για να εξασφαλίσει οτι δεν θα τον χτυπήσουν/σκοτώσουν  ή θα τον αφήσουν νηστικό να πεθάνει της πείνας, δούλευε δηλαδή για να επιβιώσει! Σίγουρα τα χρήματα έρχονται σαν ένα είδος κοινωνικής επιβράβευσης στην εργασία και είναι απαραίτητα για να επιβιώσει κάποιος σήμερα.Ουσιαστικά όμως δεν πρέπει να αποτελούν κριτήριο αξιολόγησης της εργασίας καθώς  σχετίζονται με το πόσο εκτιμά κάποιος το αποτέλεσμα της εργασίας μας και όχι την ίδια την εργασία μας. Επιπλέον σε περίπτωση που κάποιος εργάζεται σε μια επιχείρηση τα χρήματα που θα πάρει είναι συνάρτηση και του κέρδους που θέλει η επιχείρηση για τον εαυτό της. 
       Η παρανόηση όμως σχετικά με το χρήμα και την εργασία δεν σταματά εδώ. Καθώς η εκπαίδευση του κάθε ατόμου είναι συνήθως και αυτή που καθορίζει την εργασία  που αυτό θα επιλέξει, πολλοί κρίνουν την εκπαίδευση ενός ατόμου με βάση τα χρήματα που του αποφέρει.Έτσι  από διάφορους πολλές πανεπιστημιακές σχολές θεωρούνται υποδεέστερες  επειδή κάποιος δεν  μπορεί να βρει εύκολα δουλειά διαθέτοντας πτυχίο από αυτές. Συχνά μάλιστα πολλοί άνθρωποι κρίνουν τη διαφορά 2 ανθρώπων με βάση τη διαφορά του μισθού τους! Προσωπικά γνώριζω περίπτώσεις ανθρώπων που λένε "και τι σημασία έχει που σπούδασες τα ίδια λεφτά βγάζουμε!"  Βέβαια στο συλλογισμό αυτό δεν λαμβάνεται υπόψιν ότι η αγορά εργασίας  αλλάζει συνεχώς και ότι είναι φυσικό ανάλογα με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες  κάποια επαγγέλματα να έχουν λιγότερη ή περισσότερη ζήτηση από άλλα.Επιπλέον  στο συλλογισμό αυτό πάλι χρησιμοποιείται το χρήμα σαν κριτήριο  και όχι οι γνώσεις και η καλλιέργεια που προσφέρεται στον άνθρωπο που σπουδάζει σε μια σχολή. Γιατί σίγουρα η πρόοδος μιας κοινωνίας εξαρτάται από τις νέες ιδέες των μελών της , την ευστροφία τους, τις γνώσεις τους, τη δημιουργική τους διάθεση, την κοινωνική τους συμπεριφορά και όχι από το πόσα χρήματα διαθέτουν. Με άλλα λόγια η κοινωνική πρόοδος εξαρτάται από την ποιότητα της εκπαίδευσης των ανθρώπων και όχι από την οικονομική τους ευρωστία.
       Οι επιπτώσεις  αυτού του υλιστικού τρόπου σκέψης είναι επιζήμιες για την κοινωνία.Το χρήμα θεωρείται το απόλυτο μέτρο σύγκρισης για κάθε άνθρωπο και όλες οι ανθρώπινες αξίες και αρετές μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.Οι νέοι μαθαίνουν να κυνηγούν το εύκολο χρήμα με οποιοδήποτε μέσο καθώς  παίρνουν το μήνυμα ότι η κοινωνία τους κρίνει με βάση το χρήμα. Η εργασία χάνει το πραγματικό της νόημα  και γίνεται ένας μηχανισμός παραγωγής χρημάτων: Δεν έχει πια σημασία το αν ολοκληρώνει τον άνθρωπο και αν τον βοηθάει να γίνει καλύτερος και να αισθάνεται όμορφα με τον εαυτό του. Σκεφτόμενοι υλιστικά παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχει ζήτηση μόνο για συγκεκριμένα αντικείμενα εκπαίδευσης (που αντιστοιχούν σε συγκεκρίμενα "κερδοφόρα" επαγγέλματα) με αποτέλεσμα η κοινωνία να μένει πίσω στην ανάπτυξη  άλλων τομέων της επιστήμης. Με το δικαιολογητικό ότι μόνο τα χρήματα μετράνε  οι άνθρωποι θυσιάζουν εύκολα τα δικαιωματά τους αφου το σκεπτικό τους είναι να επιβιώσουν και μόνο. Πόσοι δεν έχουμε ακούσει το "καλύτερα δεν είναι να μου μειωθεί ο μισθός μου από το να πεινάσω:" Ακόμα συχνά ακούμε  ότι άνθρωποι απεργώντας στερούν τα χρήματα απο συναδέρφους τους που θέλουν να εργαστούν  και για αυτό είναι επιλήψιμοι. Οι αγώνες  για δικαιώματα παραμελούνται για το χρήμα. Το κυνήγι του εύκολου χρήματος, ανεξάρτητα αν αυτό ανταποκρίνεται στα πραγματικά προσόντα μας, οδηγεί στην διαφθορά και σε εύκολες λύσεις ενώ ταυτόχρονα παραμελούνται  παραγωγικοί τομείς που αποφέρουν χρήματα με μεγαλύτερη δυσκολία  (πχ επαγγέλματα που σχετίζονται με  την πρωτογενή παραγωγή). Έτσι οι απαραίτητοι αυτοί τομείς μαραζώνουν  η οικονομία  υποβαθμίζεται από την ελλειψή τους και η ανάγκη για χρήμα γίνεται ολοένα μεγαλύτερη δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο. Κι αν αυτά μας φαίνονται μακρινά ας  εξετάσουμε  λίγο καλύτερα τους λόγους που  η Ελλάδα έφτασε οικονομικά στην σημερινή της κατάσταση!
          Η ανάγκη για αλλαγές στο σύστημα αξιών μας, αλλά και άμεση εφαρμογής αυτών τον αλλαγών στον εργασιακό και εκπαιδευτικό τομέα κρίνεται σήμερα πιο απαραίτητη  από ποτέ! 

Παρασκευή 20 Ιουλίου 2012

Ηθική και νομιμότητα

http://www.innerwork.gr/koin_bin/ithiki.htm

       Η ηθική είναι ένα σύνολο κανόνων συμπεριφοράς  που πρέπει να ακολουθεί ο άνθρωπος  ώστε να ζει  ενάρετα. Όταν ένας άνθρωπος είναι ηθικός  πρέπει να αποφεύγει κάθε είδους συμπεριφορά που βλάπτει άμεσα ή έμμεσα τους συνανθρώπους του. 'Ομως είναι η ηθική πραγματικά απαραίτητη;
Πρέπει να είμαστε ηθικοί απλά για να ζούμε αρμονικά με τους άλλους;
        Πρέπει να πούμε ότι η ηθική είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου. Όλοι έχουμε έναν κώδικα ηθικής άλλοι περισσότερο και  άλλοι λιγότερο αναπτυγμένο. Τα ζώα  αντιθέτως δεν έχουν ηθική. Πάρα την τάση πολλών  ανθρώπων να αποδίδουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά σε πολλές ενέργειες των ζώων  η αλήθεια είναι πως τα ζώα απλά ακολουθούν τα ένστικτα τους αδιαφορώντας παντελώς για αυτό που εμείς λέμε "καλό" και "κακό". Είναι  γνωστό το  παράδειγμα του γάτου (και κατ'επέκτασιν όλων των αιλουροειδών) οι οποίοι δεν διστάζουν να σκοτώσουν τα μικρά του θηλυκού  ώστε να το φέρουν το συντομότερο δυνατόν σε αναπαραγωγική περίοδο, ώστε να ικανοποιήσει το ένστικτο της παραγωγής. Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει  συχνότερα όταν τα μικρά ανήκουν σε άλλο "πατέρα"  αλλά γενικά σπάνια θα δει κανείς έναν γάτο δίπλα σε μια γάτα και τα μικρά της! Ομοίως τα ζώα ενός κοπαδιού θα αδιαφορήσουν για τον πληγωμένο σύντροφο τους και δεν θα κάνουν καμιά ουσιαστική προσπάθεια να τον βοηθήσουν αν αυτός πέσει θύμα σαρκοβόρων ζώων.Αυτά και πολλά  άλλα παραδείγματα  οδηγούν στο συμπέρασμα   ότι  ηθική λοιπόν χρειάζεται την μοναδικά ανεπτυγμένη ευφυΐα του ανθρώπου για να υπάρχει. Ο άνθρωπος είναι το μόνο ον που μπορεί να δείξει αυτοθυσία ακόμα  και για μη οικεία του πρόσωπα ακόμα και για εντελώς ξένα.
        Ο πρώτος φορέας της ηθικής ήταν η θρησκεία. Σε κάποια χρονική στιγμή και για κάποιο άγνωστο λόγο οι πρωτόγονοι άνθρωποι  σταμάτησαν να κανιβαλίζουν τους νεκρούς τους ή να τους παρατάνε να σαπίζουν και άρχισαν να τους θάβουν και να δείχνουν μια φροντίδα για αυτούς. Η ταφή σχετίζεται με τη θρησκεία (μεταθανάτια ζωή) και  ήταν οι θρησκείες που πρώτες κωδικοποίησαν  κανόνες ηθικής. Αν και πολλοί θεωρούν ότι  οι θρησκείες  καλλιεργούν στον άνθρωπο τη σκέψη ότι πρέπει να είναι ηθικοί επειδή έτσι θα έχουν κέρδος στη μεταθανάτια ζωή, ταυτίζοντας έτσι την έννοια της ηθικής με το συμφέρον ο ισχυρισμός αυτός είναι λάθος. Οι θρησκείες καλούν τον άνθρωπο να ζήσει ηθικά ώστε να γίνει μέτοχος του θείου και να αναβαθμιστεί σαν οντότητα. Η κόλαση και η τιμωρία για τις θρησκείες  είναι τα φυσικά επακόλουθα της απομάκρυνσης του ανθρώπου από τον Θεό. Ουσιαστικά δηλαδή για τις θρησκείες η ηθική είναι ο φυσικός τρόπος ζωής του ανθρώπου. Αρνούμενος να ακολουθήσει την ηθική ο άνθρωπος αντιμετωπίζει προβλήματα που πηγάζουν από αυτήν του την απόφαση και όχι επειδή ένας εκδικητικός Θεός αποφάσισε να τον τιμωρήσει. 
              Τα προβλήματα από την έλλειψη ηθικής σε μια κοινωνία είναι προφανή. Οι άνθρωποι έρμαια των ενστίκτων τους θα χρησιμοποιούσαν οποιοδήποτε μέσο για να τα ικανοποιήσουν -όπως ακριβώς κάνουν και τα ζώα-  η κλοπή, ο φόνος κ.α.  θα ήταν θεμιτά, θα επικρατούσε το δίκιο του ισχυρότερου και η κοινωνία θα κατέρρεε. Ακόμα και μόνος του όμως να ζούσε ένας άνθρωπος. η τυφλή υπακοή στα ένστικτά του θα τον καθιστούσε  ευάλωτο αφού η συμπεριφορά του θα ήταν παρορμητική και εγωιστική. Για παράδειγμα χωρίς εγκράτεια. η οποία είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της ηθικής  ο άνθρωπος θα  κατανάλωνε τεράστιες  ποσότητες τροφής που τελικά θα έβλαπταν αντί να ωφελήσουν την υγεία του, δεν θα ικανοποιούνταν με όσα έχει αλλά διαρκώς θα επιθυμούσε περισσότερα και θα ζούσε με το άγχος και την νευρικότητα των συνεχώς ανεκπλήρωτων επιθυμιών του, χωρίς αυτοσυγκράτηση θα εκτίθενται πιο συχνά σε κινδύνους  κ.ο.κ.  Έτσι προκύπτει ότι η ηθική είναι απαραίτητη για τον άνθρωπο ως τρόπος ζωής αφού συνδέεται άμεσα με αυτόν είτε αυτός ζει σε μια κοινωνία είτε όχι.
         Ένα μεγάλο ερώτημα σχετικά με την ηθική είναι κατά πόσο αυτή είναι μετρήσιμη. Είναι δηλαδή πιο ηθικός ένας που πχ  βοηθάει   ανθρώπους  από έναν που βοηθάει αδέσποτα ζώα; Μπορεί να θεωρηθεί ηθικό  το να κάνεις κακό σε λίγους προκειμένου να βοηθήσεις πολλούς; Προσωπικά πιστεύω  πως η ηθική είναι θέμα πράξεων αλλά και δυνατοτήτων και προθέσεων. Ασφαλώς κάποιες πράξεις είναι πιο ωφέλιμες από άλλες αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και πιο ηθικές.Η ωφέλεια είναι μετρήσιμη αλλά η ηθική έχει να κάνει με τον χαρακτήρα του ανθρώπου . Για παράδειγμα κάποιος μπορεί να μην έχει την οικονομική  δυνατότητα να βοηθήσει ουσιαστικά άλλους ανθρώπους και για αυτό να δείχνει την καλοσύνη του στα ζώα. Αν βέβαια είναι επιλογή του να βοηθά μόνο ζώα επειδή μισεί τους ανθρώπους τότε ασφαλώς η ηθική του αμφισβητείται  καθώς βοηθά για να ωφελήσει μόνο τον εαυτό του (αισθανόμενος καλά), έχει δηλαδή ιδιοτελή κίνητρα.Όταν λοιπόν η ψυχή του ανθρώπου έχει καλές προθέσεις και περνάει και στις αντίστοιχες πράξεις που είναι σε θέση να κάνει,  δεν μπορούμε να μιλάμε για μετρήσιμη ηθική .Για αυτόν τον λόγο πιστεύω δεν ισχύει και το δίλημμα  του να κάνει κάποιος κακό σε λίγους για να ωφελήσει πολλούς. Η ηθική δεν έχει ποσοτικό χαρακτήρα  είτε σώσουμε 5 είτε σώσουμε 2 ανθρώπους είμαστε ηθικά το ίδιο -εφ'όσον βέβαια δεν μας οδήγησαν ιδιοτελή κίνητρα-.Η μόνη περίπτωση που μπορούμε να θυσιάσουμε λίγους για να σώσουμε πολλούς είναι η περίπτωση της αυτοθυσίας όπου εκεί πλέον το άτομο αποδεικνύει απόλυτα την αγνότητα των προθέσεων του  αλλά και υπερβαίνει όλα του τα ένστικτα- μια απόλυτα ηθική πράξη σε αντίθεση με το να λιποψυχήσει κάποιος και να σκεφτεί ότι πρέπει να σώσει τη δική του και μόνο ζωή- Εκεί το 1 αντί για 5 όντως δεν είναι ηθικό!
            Πολλοί υποστηρίζουν πως η ηθική ως ένα βαθμό καθορίζεται από την κοινωνία. Ουσιαστικά όμως μιλάνε για πράξεις και εκεί βρίσκεται το νόημα του θέματος. Ένα παράδειγμα: το να περπατάς γυμνός είναι απόλυτα ηθικό αν είσαι σε μια άγρια φυλή του Αμαζονίου ενώ θεωρείται ως ένα βαθμό ανήθικο σε μια σύγχρονη κοινωνία. Είναι όντως η ίδια πράξη αλλά η μια κοινωνία έχει μάθει να θεωρεί τη γύμνια σεξουαλικά προκλητική .Έτσι υπονοείται ότι όντας γυμνός κάποιος/κάποια βάζει σε πειρασμό τους γύρω του  δημιουργώντας έτσι προβλήματα -Γιατί κάποιοι μπορούν να συγκρατηθούν και κάποιοι άλλοι πάλι όχι είναι ζήτημα που αφορά την συγκράτηση ενστίκτων - Επομένως  η ηθική ουσιαστικά δεν απαγορεύει το "να περπατάς γυμνός στον δρόμο"  αλλά το να βάζεις σε πειρασμό τους συνανθρώπους σου σε σημείο που να πρέπει να προσπαθήσουν έντονα να συγκρατηθούν.
             Βέβαια κάποιος θα μπορούσε να πει ότι αυτό είναι υποκειμενικό  : "Γιατί να θεωρούμε ότι κάποιος μπαίνει αναγκαστικά  σε πειρασμό βλέποντας κάποιον του αντίθετου φύλου γυμνό;- στην τελική μπορεί να μην είναι ο τύπος του! "(πάντα ακόμα και σε προφανή πράγματα θα υπάρξουν αντιρρήσεις!) Εδώ είναι που παίζει ρόλο ο παράγοντας του νόμου και της κοινωνίας.Ίσως να μην βάζεις του πάντες σε πειρασμό αλλά σίγουρα ένα υπολογίσιμο μέρος τους βάζεις Η κοινωνία στηρίζεται στις ισορροπίες που απαιτεί η αρμονική συνύπαρξη των μελών της.
Πολλά πράγματα μπορούν να μετρηθούν/εκτιμηθούν επιστημονικά  και να βγει ένα συμπέρασμα που θα αφορά την πλειοψηφία της αντίδρασης του κοινωνικού συνόλου απέναντι σε συγκεκριμένα πράγματα. Η νομοθεσία περί ηθικής της κοινωνίας γίνεται με βάση αυτά τα γενικευμένα συμπεράσματα που σίγουρα δεν ισχύουν πάντα  αλλά αφορούν ζητήματα που θα είχαν άσχημες επιπτώσεις σε περίπτωση που κάτι πήγαινε στραβά. Έτσι μπορεί κάποιοι  να γελάσουμε με το θέαμα μιας γυμνής γυναίκας στο δρόμο που δεν μας αρέσει (ή και να αηδιάσουμε :) )  κάποιος άλλος όμως μπορεί να της επιτεθεί σεξουαλικά επειδή έμμεσα τον προκάλεσε. Ο νόμος οφείλει να προστατεύσει τον πολίτη σε κάθε περίπτωση και να του απαγορεύσει να προβεί σε πράξεις που μπορεί να αποβούν επικίνδυνες για τον εαυτό του ή τους γύρω του. Ουσιαστικά ο νόμος είναι μια  έκφραση της ηθικής που οφείλει να λαμβάνει υπόψιν του και τις πιο ακραίες περιπτώσεις. Έτσι προκύπτει ότι ο νόμος διαφοροποιείται από την ηθική  καθώς είναι αναγκασμένος να γενικεύσει καταστάσεις.Βέβαια για να καλυφθεί ο νόμος αφήνει πάντα το περιθώριο της ερμηνείας του από το δικαστήριο. Ο νόμος όντως δεν ταυτίζεται με την ηθική καθώς μελετά  πράξεις και όχι προθέσεις καθώς τις τελευταίες δεν είναι σε θέση να τις ξέρει. Επομένως ότι είναι νόμιμο δεν είναι και ηθικό απαραίτητα!