Για ένα παιχνίδι...

http://www.theinsider.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22113%3Apagkalos-gia-k-arbaniti-einai-dimosiografos-xoris-talento-me-tiletheasi-17&catid=104%3Amedia-stories&Itemid=159

http://www.ikypros.com/easyconsole.cfm/id/58281

http://www.protothema.gr/greece/article/?aid=233027

       Tις προάλλες ήμουν καλεσμένος σε ένα παιδικό πάρτι, όντας συγγενής του εορτάζοντα. Παιδιά 5-8 χρονών παίζανε παιχνίδια υπό την διακριτική παρακολούθηση των γονιών τους. Την ώρα που τα παρακολουθούσα  συγκεκριμένα, παίζανε μουσικές καρέκλες-το γνωστό παιδικό παιχνίδι. Τα παιδιά όσο έπαιζε η μουσική γυρνούσαν γύρω από καρέκλες και έπρεπε να κάτσουν αμέσως σε μία γιατί οι καρέκλες ήταν λιγότερες κατά μία από τα παιδιά και όποιος δεν προλάβαινε να καθίσει έχανε και έβγαινε από το παιχνίδι.

       Ξαφνικά όταν η μουσική σταμάτησε παρατηρώ ένα μεγαλύτερο παιδί να κάθεται στην κυριολεξία πάνω (!)  σε ένα μικρότερο που είχε ήδη προλάβει την καρέκλα .Μάλιστα το στρίμωξε έτσι ώστε να φαίνεται ότι καθόταν πλαι πλαι. Όταν η νηπιαγωγός που επέβλεπε το παιχνίδι ρώτησε τα 2 παιδιά ποιος κάθισε πρώτος ώστε να αποβάλλει τον δεύτερο , σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού, το μεγαλύτερο παιδί με ιδιαίτερη άνεση είπε πως είχε κάτσει πρώτο. Αμέσως είπα τι είχε γίνει ώστε να μη φύγει από το παιχνίδι το παιδί που είχε παίξει σωστά.  Τότε το παιδί που είχε προσπαθήσει να κλέψει άρχισε να κλαίει συνεχίζοντας να υποστηρίζει πως είχε κάτσει πρώτος προκαλώντας το γέλιο σε όσους είχαν παρακολουθήσει την σκηνή.

       Μέσα από τα γέλια άκουσα όμως κι από έναν τύπο να λέει "εσύ τι κάνεις τον ρουφιάνο; " (δεν μου απευθύνθηκε άμεσα αλλά το είπε με τη λογική ότι θα μπορούσε να μου το  έχει πει το παιδί) Φυσικά γύρισα και του είπα "καλύτερα ρουφιάνος παρά λαμόγιο" και η "συζήτηση" έληξε εκεί.

         Σίγουρα ήταν ένα παιχνίδι, αλλά το όλο περιστατικό φανερώνει την κακή νοοτροπία που διακατέχει πολλούς από εμάς. Κάποιοι σήμερα νιώθουν ότι μπορούν να παρανομούν, να κάνουν το δικό τους, χωρίς να έχουν κανέναν έλεγχο.  Το χειρότερο είναι μάλιστα ότι δε διστάζουν να ονομάσουν "ρουφιάνο" και να στιγματίσουν αυτόν που θα κάνει επίπληξη ή να πουν το πιο εύκολο "εσύ να κοιτάς τη δουλειά σου".Έτσι ο καθένας αφήνεται να κλέβει , να χτίζει αυθαίρετα, να φοροδιαφεύγει και πολλά άλλα. Αν επέμβει ένας άλλος πολίτης και καταγγείλει κάτι, τότε  δυστυχώς πολλοί είναι αυτοί που θα θεωρήσουν ότι κακώς ανακατεύτηκε-ειδικότερα μάλιστα σε περιπτώσεις που καταγγείλουμε μια αδικία που δε θίγει εμάς άμεσα αλλά κάποιον άλλον. Αυτή η νοοτροπία είναι που έχει οδηγήσει στον ωχαδερφισμό της σημερινής εποχής.Οι άνθρωποι που προσπαθούν να αλλάξουν όλη αυτή την νοοτροπία παραμερίζονται και χαρακτηρίζονται "ρουφιάνοι" λες και πρόδωσαν κανάν αγωνιστή της αντίστασης στους Ναζί! 

      Εκτός από το "ρουφιάνοι" βέβαια  υπάρχουν  και άλλοι τρόποι και δικαιολογίες να βρεις για να κατηγορήσεις κάποιον που προσπαθεί να κάνει κάτι σωστό. Τον Βαξεβάνη (άσχετα με το ότι δεν τον συμπαθώ και πιστεύω πως έκανε ό,τι έκανε για λόγους προσωπικής προβολής) και τον Αρβανίτη τους κατηγόρησαν για αντιδεοντολογικούς  κ.α. αλλά βέβαια, το "δια ταύτα" ,τα ονόματα της λίστας και το τι συμβαίνει με αυτά  ή αντίστοιχα μια δήλωση του υπουργού για την κακοποίηση των συλληφθέντων δεν ήρθε ποτέ στην επιφάνεια. Ειδικά για την δεύτερη περίπτωση δεν θα μαθαίναμε καν για το περιστατικό αν δεν είχε κοπεί η εκπομπή του δημοσιογράφου.Το κακό με αυτές τις πρακτικές είναι ότι βλέποντας την τύχη αυτών που αγωνίζονται για την αλήθεια , άνθρωποι που έχουν διάθεση να τους μιμηθούν -ιδιαίτερα οι νέοι- πολλές φορές καταλήγουν στο να σιωπούν και να σφυρίζουν αδιάφορα.

         Βέβαια για να έχεις κανείς το δικαίωμα να καταγγέλει και να ελέγχει τους γύρω του πρέπει να είναι και αυτός ανοιχτός σε κάθε έλεγχο που θα του γίνει από άλλους. Αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δεν μειώνει το βάρος μιας αληθινής καταγγελίας.Δεν πρέπει να εξετάζουμε σε πρώτο βαθμό το αν αυτός που κάνει μια καταγγελία είναι κακός ή οτιδήποτε άλλο αλλά οφείλουμε να εξετάσουμε το αν η καταγγελία του είναι αληθινή. Εξάλλου κανείς δεν είναι αναμάρτητος  αλλά σίγουρα κάποια ζητήματα, κάποιες παραβάσεις του νόμου και της ηθικής είναι σημαντικότερες από κάποιες άλλες.Το να σκεφτόμαστε "έλα μωρέ τώρα τι καταγγέλεις, εσύ που έχεις κάνει αυτό ή το άλλο" δείχνει διάθεση για ατιμωρησία αλλά και πρόθεση να φιμώσουμε φωνές που καταγγέλουν αδικίες .Μια πρόθεση που ρεαλιστικά εξηγείται μόνο με την υπόθεση πως φοβόμαστε ότι αυτές οι φωνές σε μια άλλη περίπτωση ίσως να αποκάλυπταν την δική μας αδικία/παράβαση. Πρέπει να αποβάλλουμε το φόβο αυτό και να μάθουμε επιτέλους να μπορούμε να ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις συνέπειες των πράξεων μας. Έτσι μακροπρόθεσμα θα περιορίσουμε και τις δικές μας παραβατικές ενέργειες που τυχόν κάνουμε στην καθημερινότητα μας .Θα καταφέρουμε το "καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται"  και έτσι το αίτημα μας για λιγότερη διαφθορά θα αποκτήσει και μεγαλύτερη λογική και ηθική βάση.

          Είναι χρέος ενός συνειδητοποιημένου κι ενεργού  πολίτη να καταγγέλει φαινόμενα διαφθοράς ανεξάρτητα από το αν αυτά τον επηρεάζουν άμεσα. Η πάταξη της διαφθοράς ξεκινάει από την καθημερινή προσωπική προσπάθεια του κάθε πολίτη και να μην περιορίζεται σε ευχολόγια για τον "δια μαγείας" καθαρισμό του κράτους και της κοινωνίας από τέτοια φαινόμενα Αυτό συμβαίνιει γιατί η διαφθορά βρίσκεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Μια κοινωνία που είναι πιο δεκτική σε άνθρώπους που καταγγέλουν μικρές ή μεγάλες ατασθαλίες  και δηλώνει έτοιμη να υποστεί έλεγχο. αλλά και να εκτελέσει έλεγχο φροντίζει αυτόματα η ίδια ώστε να είναι και λιγότερο διεφθαρμένη.(διαφορετικά δεν θα δέχονταν να ελεγχθεί). Με τις προσπάθειες αυτές δίνεται και το παράδειγμα στις επόμενες γενιές καθώς μόνο μέσω της παιδείας και της αγωγής μπορεί να αντιμετωπιστεί μακροπρόθεσμα η διαφθορά. 

           Τελικά ίσως μου πείτε "πολλά λόγια για ένα παιχνίδι". Αλλά αλήθεια ήταν μόνο για ένα παιχνίδι;

        

Συνύπαρξη

http://www.eglimatikotita.gr/2011/03/blog-post_5823.html
http://tvxs.gr/news/ellada/sygkentrosi-symparastasis-apopse-ekso-apo-theatro-xytirio
http://www.pinnokio.gr/arthro/MWAMETH-H-TAINIA-INNOCENCE-OF-MUSLIMS-MOVIE-TRAILER

       Ο άνθρωπος ως "ον κοινωνικό"  δημιουργεί κοινωνίες  ώστε να απολαμβάνει αυτός και οι συνάνθρωποι του τα αμοιβαία ωφέλη αυτής της συμβίωσης.  Βέβαια οι άνθρωποι σαν χαρακτήρες είναι διαφορετικοί ο καθένας έχει τις δικές του απόψεις , ιδιαιτερότητες και προτεραιότητες στη ζωή του. Αυτή η διαφοροποίηση των ανθρώπων είναι ένα θετικό στοιχείο  καθώς μέσα από την μελέτη διαφορετικών απόψεων και τρόπων αντίληψης δημιουργείται γόνιμος προβληματισμός που παράγει νέες ιδέες και εξελίσσει  την κοινωνία. Αν όλοι οι άνθρωποι σκέφτονταν το ίδιο  η κοινωνία μας δεν θα διέφερε και τόσο από μια μυρμηγκοφωλιά : Θα είχε αυστηρή  οργάνωση  θα λειτουργούσε αποτελεσματικά  και θα ήταν αδύνατο να ανατραπεί η πολιτική της κατάσταση ταυτόχρονα όμως θα παρέμενε στάσιμη,άκαμπτη και ανίκανη να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες, ενώ  λόγω της αυστηρής οργάνωσης της θα περιορίζονταν και το εύρος των δυνατοτήτων της ανάπτυξης σε διάφορα πεδία (επιστημονικά,κοινωνικά κ.α.).

           Η διαφοροποίηση απόψεων είναι ο κύριος λόγος  δημιουργίας συγκρούσεων και διατάραξης της αρμονικής συνύπαρξης των ανθρώπων σε μια κοινωνία. Κάθε συνύπαρξη είναι ομολογουμένως δύσκολη. Συχνά λέμε ότι ακόμα και 2 καλοί φίλοι είναι δύσκολο να συγκατοικήσουν πόσο μάλλον ολόκληρες κοινότητες ατόμων όταν αυτές καλούνται να ζήσουν και να λειτουργήσουν μέσα στο ίδιο περιβάλλον. Κάθε λογικός άνθρωπος επιθυμεί να συνυπάρχει ειρηνικά με τους γύρω του χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα και διαμάχες, προϋπόθεση άλλωστε για την ευημερία και την ανάπτυξη μιας κοινωνίας είναι η αρμονική συνύπαρξη των μελών της. Όμως άλλο το να λες ότι επιθυμείς κάτι και άλλο το τι πραγματικά κάνεις για να συμβεί αυτό. Τα ευχολόγια από μόνα τους, κακά τα ψέμματα, είναι μόνο υποκριτικά. Πως λοιπόν εξασφαλίζεις την αρμονική συνύπαρξη των μελών μιας κοινωνίας;

             Η πρώτη προϋποθεση είναι η παντελής απουσία της βίας . Η βίας σαν όρος αντιπαρέρχεται  de facto  κάθε έννοια ειρηνικής συνύπαρξης.Σε μια κοινωνία η βία πρέπει να είναι κατακριτέα και να τιμωρείται άμεσα από τον νόμο.

            Η δεύτερη αναγκαία και προφανής προϋπόθεση  είναι η ισότιμη αντιμετώπιση των μελών της κοινωνίας. Όλα τα μέλη μιας κοινωνίας πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι στην κοινωνία δηλαδή απέναντι στους συνανθρώπους τους.Έτσι εξασφαλίζεται ότι κανένας δεν θα νιώθει κατώτερος και αδικημένος.Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι καμιά κοινωνική ομάδα δεν έχει το δικαίωμα να  επιβάλλει τη θέληση της στα υπόλοιπα μέλη της. Η γνώμη του καθενός πρέπει να είναι  σεβαστή . 

           Η τρίτη  προϋπόθεση που πηγάζει άμεσα από την δεύτερη  είναι ότι πρέπει να υπάρχει μια μορφή διακυβέρνησης- ένα νομικό σύστημα που να γίνεται σεβαστό από όλους. Χωρίς τους νόμους και μια αμοιβαία σεβαστή κεντρική εξουσία  είναι αδύνατον να παρθούν αποφάσεις που θα ισχύουν για το σύνολο μιας κοινωνίας καθώς ο καθένας θα ζούσε σύμφωνα με το τι θεωρεί αυτός σωστό.Και βέβαια όπως είπαμε  οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις για το τι είναι σωστό και το τι όχι και αυτό θα δημιουργούσε  προβλήματα αν αφήνονταν ανεξέλεγκτο.Οι διαφορετικές απόψεις θα ερχόταν σε σύγκρουση. Η κεντρική εξουσία παίζει ουσιαστικά τον ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στις διαφορετικές κοινωνικές ομάδες  και προσπαθεί να προωθήσει νόμους για διάφορα ζητήματα ώστε να ικανοποιούνται σε έναν βαθμό όλες οι διαφορετικές απόψεις των μελών της κοινωνίας.  Λόγω της αρχής της ισότητας των μελών μιας κοινωνίας σήμερα έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα πως το πιο δίκαιο σύστημα εξουσίας είναι η δημοκρατία-Όταν όλοι οι άνθρωποι είναι ισότιμοι αυτό που έχει σημασία στη λήψη μιας απόφασης είναι το πόσοι την στηρίζουν.(Σίγουρα σαν σύστημα ίσως να έχει κάποιες αδυναμίες  πχ η γνώμη κάποιων  ίσως να στηρίζεται σε καλύτερη πληροφόρηση από ότι η γνώμη κάποιων άλλων, αλλά  όλες οι άλλες μορφές  πολιτευμάτων που υπάρχουν σήμερα βασίζονται σε στοιχεία που εμπεριέχουν απολυταρχισμό -φανταστείτε μια κοινωνία που κυβερνά ένας μόνο άνθρωπος επειδή έχει καλύτερες γνώσεις από όλους για όλα τα θέματα! (ποιος κατ'αρχάς θα είχε τις γνώσεις ώστε να κρίνει ότι ο κυβερνών  έχει όντως τις περισσότερες γνώσεις; Παράδοξο, ε;!!!-  ή άλλα στοιχεία που έρχονται σε σύγκρουση με την αρχή της ισότητας , επομένως η δημοκρατία είναι ό,τι καλύτερο έχουμε!) Άρα  για αρμονική συνύπαρξη πρέπει να σεβόμαστε το δημοκρατικό σύστημα  διακυβέρνησης . Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Αυτό σημαίνει πως σε καμία περίπτωση μια κοινωνική ομάδα δεν μπορεί να προσπαθεί να υποκαταστήσει  την εξουσία για οποιοδήποτε λόγο. Αν αυτό συνέβαινε από όλους ταυτόχρονα θα ξέσπαγε χάος. Επιπλέον σημαίνει πως πρέπει να συμμορφωνόμαστε με τους νόμους ακόμα κι αν αυτοί περιορίζουν  κάποιες ελευθερίες μας. Αυτό μπορεί να ακούγεται απολυταρχικό όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το δημοκρατικό σύστημα πάντα παρέχει τη δυνατότητα αλλαγής οποιουδήποτε νόμου. Όσο όμως ένας νόμος βρίσκεται σε ισχύ δεν πρέπει να τον παραβούμε  (επειδή τον αμφισβητούμε που είναι δικαίωμα μας) γιατί και αυτό επίσης δημιουργεί χάος. 

          Φανταστείτε τώρα το παρακάτω απλό παράδειγμα: 2 άτομα συγκατοικούν σε ένα σπίτι  και έχουν κοινή κουζίνα. Ο ένας πλένει τα πιάτα που χρησιμοποιεί ενώ ο άλλος δεν τα πλένει.Αυτός που δεν τα πλένει δεν ενοχλείται από την μυρωδιά που δημιουργείται στο σπίτι.Δεν έχει κακό σκοπό, ούτε είναι τεμπέλης απλά δεν κρίνει σκόπιμο να πλύνει τα πιάτα αφού η μυρωδιά δεν τον ενοχλεί. Όμως ανεξάρτητα από τις προθέσεις του και τις σκέψεις του η μυρωδιά υπάρχει. Το 2ο άτομο ενοχλείται και του ζητάει τον λόγο και έρχονται σε σύγκρουση. Το 1ο άτομο θα κατηγορήσει το 2ο ότι πάει να του επιβάλλει τις απόψεις του για το πλύσιμο των πιάτων. Επιπλέον θα τον κατηγορήσει ότι αυτός  δημιουργεί την σύγκρουση γιατί αυτός ήρθε να ζητήσει το πρώτος τον λόγο για το θέμα ενώ ο ίδιος δεν έκανε τίποτα άμεσα εχθρικό ως προς τον άλλο αφού το τι κάνει με τα πιάτα του αφορά αυτόν και μόνο.Με το παράδειγμα αυτό φτάνουμε στην τέταρτη και πέμπτη βασικές προϋπόθεσεις της αρμονικής συνύπαρξης που τις αναφέρω μαζί γιατί ως ένα σημείο ταυτίζονται. Αυτές  είναι ο σεβασμός και η υπευθυνότητα απέναντι στους συνανθρώπους σου. Δυστυχώς οι νομικοί κανόνες δεν μπορούν να προβλέψουν κάθε ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Επιπλέον οι νόμοι πολλές φορές μπορούν να ερμηνευτούν διαφορετικά. Δεν μπορούμε λοιπόν να ζήσουμε αρμονικά μόνο με την επιβολή των νόμων  και να λέμε " α εντάξει αφού είμαι νόμιμος ή  (ακόμα χειρότερα) ο νόμος δεν προβλέπει κάτι για αυτό που κάνω, μπορώ να κάνω ότι θέλω". Φανταστείτε να σεβόμασταν μόνο τις ώρες κοινής ησυχίας και όλες τις υπόλοιπες να κάναμε ανυπόφορο θόρυβο στο σπίτι μας κάθε μέρα, θα μπορούσε ο γείτονας μας να ζει έτσι για πάντα; Πρέπει λοιπόν σαν άτομα να ερχόμαστε πάντα στη θέση των συνανθρώπων μας  και να γνωρίζουμε πότε τους προκαλούμε "πατάμε τα κουμπιά τους " όπως λέμε πιο κοινά, και πότε όχι. Έτσι  θα προβλέπουμε τις συνέπειες των πράξεων μας και το τι αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν αυτές. ΑΝ πραγματικά ενδιαφερόμαστε για την κοινωνική ειρήνη και την αρμονική συνύπαρξη δεν θα προχωράμε σε πράξεις που μπορεί να την ανατρέψουν, ακόμα κι αν ο νόμος μας δίνει το δικαίωμα (λόγω της αδυναμίας του  ή της γενικότητας που τον χαρακτηρίζει) να το κάνουμε. Πρέπει να το θέλουμε και προσωπικά κι εσωτερικά μέσα μας να ζήσουμε ειρηνικά και να κάνουμε και τις αναγκαίες προσωπικές υποχωρήσεις και συμβιβασμούς.

     Για να κάνω και τη σύνδεση με τα links  που έδωσα,  ναι σίγουρα μπορείς να κάνεις μια γελοιογραφία με τον Μωάμεθ  ή να βλασφημήσεις τον Χριστό έχεις δικαίωμα να λες ό,τι θες.Όμως η γελοιογραφία του Μωάμεθ δεν αφορά αυτούς που δεν πιστεύουν σε αυτόν οι περισσότεροι μάλιστα δεν ξέρουν καν την ιστορία του  και απλά τον έχουν ακούσει σαν όνομα. Επομένως ποιους αφορά η οποιαδήποτε γελοιογραφία; Αυτούς που γνωρίζουν το θέμα της , τους πιστούς του Μωάμεθ στην προκειμένη περίπτωση.Το υπόλοιπο κοινό θα μείνει, στην συντριπτική πλειοψηφία του αδιάφορο ως προς την γελοιογραφία. Κάνοντας λοιπόν μια τέτοια γελοιογραφία ουσιαστικά γνωρίζεις ότι οι πιο ζωηρές αντιδράσεις θα είναι οι αρνητικές ενώ οι υπόλοιπες θα είναι του στυλ "εντάξει καλό ή κακό ή μέτριο αστείο αλλά έτσι κι αλλιώς τι με νοιάζει εμένα το τι έκανε ο Μωάμεθ;" Εφόσον λοιπόν δημοσιεύεις το έργο σου που σημαίνει ότι δίνεις σημασία στον αντίκτυπο του έργου σου στον  κόσμο, σκεπτόμενος τα παραπάνω, ουσιαστικά προσδοκείς τις αντιδράσεις  και όχι τις κριτικές του τύπου "καλό αστείο ή κακό αστείο" που έχουν διάρκεια 2 δευτερόλεπτα! Θες δηλαδή να δημιουργήσεις ντόρο με το έργο σου  βασιζόμενος ότι κάποιοι θα αντιδράσουν σε αυτό υπερβολικά ή βίαια. Εντάξει μπορείς να το κάνεις, είσαι ελεύθερος, αλλά σίγουρα δεν μπορείς να θεωρηθείς άνθρωπος που επιδιώκει την αρμονική συνύπαρξη,ούτε άτομο που σέβεται τους συνανθρώπους του. Και φυσικά το κράτος πρέπει να σε τιμωρήσει για το γεγονός ότι αρέσκεσαι στο να υποδαυλίζεις κοινωνικές συγκρούσεις και διαμάχες.Αν τώρα δεν είχες σκοπό να το κάνεις ή δεν τα είχες σκεφτεί όλα αυτά , τότε είσαι ανεύθυνος ως προς τους συνανθρώπους σου και ζεις για τον εαυτό σου και μόνο.Σίγουρα τότε πάλι δεν έχεις θέση σε μια κοινωνία!      

Συζητήσεις

    Στους περισσότερους ανθρώπους αρέσει να  συζητάνε διάφορα θέματα από τα πιο απλά καθημερινά νέα τους μέχρι και πιο πολύπλοκα ζητήματα με  άλλους ανθρώπους. Η συζήτηση ή ο διάλογος  ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία με τα προσφιλή του πρόσωπα αλλά και την ανάγκη του να εκφραστεί σχετικά με ένα θέμα.

         Σε μια συζήτηση για να έχει νόημα, πρέπει να γίνεται ανταλλαγή απόψεων. Το να μιλάς σε ένα ακροατήριο που δεν αντιδρά, που δεν έχει τίποτα να προσφέρει στη συζήτηση, είναι όντως ανούσιο. Δεν υπάρχει τρόπος να καταλάβεις τι αντίκτυπο έχουν τα λεγόμενα σου, ούτε να γίνουν κάποιες παρατηρήσεις πάνω σε αυτά. Ουσιαστικά  χωρίς ανταλλαγή απόψεων μιλήσεις-δε μιλήσεις είναι το ίδιο και το αυτό.Με την ανταλλαγή απόψεων και οι 2 πλευρές ενδεχομένως να αποκτήσουν περισσότερες πληροφορίες για το θέμα που συζητάνε, να το δουν με μια διαφορετική οπτική από την δική τους αλλά και να οργανώσουν σε μια συγκροτημένη επιχειρηματολογία τις ιδέες που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν απλά σκόρπιες μέσα στο μυαλό τους για το επίμαχο θέμα. Έτσι όσοι συμμετέχουν σε μια συζήτηση από κάθε άποψη κερδίζουν κάτι. Είναι άλλωστε γνωστό πως η φιλοσοφική σκέψη αναπτύχθηκε σε ένα βαθμό και από τις συζητήσεις διαλόγους που είχαν οι διάφοροι φιλόσοφοι με τους μαθητές τους, τους αντιπάλους τους αλλά και τον απλό κόσμο.

           Προβλήματα δημιουργούνται όταν  η συζήτηση  γίνεται αντιληπτή όχι ως ανταλλαγή απόψεων αλλά διαμάχη με σκοπό την επιβολή της γνώμης μας στον άλλο. Όσο καλή κι αν είναι η επιχειρηματολογία του καθενός  είναι εντελώς εγωιστικό το να νομίζει κανείς ότι θα αλλάξει τελείως τη γνώμη ενός άλλου ανθρώπου.  Είναι θεμιτό το να θες να καταλήξεις σε κάποια κοινά σημεία με την άλλη πλευρά  καθώς κάποια πράγματα είναι πιο αντικειμενικά από κάποια άλλα. Όμως το να αλλάξεις τελείως τον τρόπο σκέψης ενός ανθρώπου, ο οποίος έχει διαμορφωθεί από δικές του εμπειρίες, γνώσεις και βιώματα  είναι αλαζονικό να το επιδιώκει κανείς.Συχνά εξάλλου η διαφωνία σε μια συζήτηση έχει να κάνει με το ότι κάποιο κριτήριο δεν αντιμετωπίζεται το ίδιο σοβαρά  από τα μέλη της συζήτησης. Κάποιος δηλαδή θεωρεί κάτι λιγότερο σημαντικό από ότι το θεωρεί ο άλλος. Πρόκειται δηλαδή ουσιαστικά για διαφορετικά συστήματα ιεράρχησης αξιών που είναι επόμενο να έχουν διαφωνίες..Το να μετατρέπουμε την συζήτηση σε κήρυγμα σημαίνει ουσιαστικά το να μιλάμε σε ένα ακροατήριο που δεν αντιδρά το οποίο αναφέραμε νωρίτερα. Επίσης η νοοτροπία αυτή δείχνει ότι δεν βλέπουμε το άτομο που συζητάμε σαν ισότιμο συνομιλητή  αλλά σαν αμαθή άγριο τον οποίο έχουμε αναλάβει να..."διαφωτίσουμε"! Ο αμοιβαίος σεβασμός μεταξύ των  συνομιλητών που είναι προϋπόθεση για μια πολιτισμένη και αποτελεσματική συζήτηση, έχει πάει δηλαδή περίπατο ήδη πριν αρχίσουμε να μιλάμε όταν σκεφτόμαστε πως αποστολή μας είναι να τον κάνουμε να σκέφτεται όπως εμείς.Γι' αυτό άλλωστε και συνήθως συζητάμε απόψεις με άτομα που γνωρίζουμε και έχουν κερδίσει το σεβασμό μας και όχι με αγνώστους  για τους οποίους δεν ξέρουμε καν πως θα αντιδράσουν. 

           Ίσως βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις  το να μεταβάλλεις τον τρόπο σκέψης του άλλου να είναι δυνατό να συμβεί. Όταν όμως η συζήτηση ξεκινάει με αυτό σαν αυτοσκοπό σημαίνει ότι είμαστε προκατειλημμένοι και δεν θέλουμε να ακούσουμε επιχειρήματα ή έστω να πληροφορηθούμε για μια νέα οπτική στο θέμα που συζητάμε.  Έτσι η συζήτηση είναι καταδικασμένη να αποτύχει και στην καλύτερη περίπτωση να εξελιχτεί σε παράλληλους μονολόγους όπου κανένας δεν θα προσφέρει τίποτα στον άλλον. Σίγουρα είναι πιο γόνιμο και ωφέλιμο το να παρουσιάσεις το τρόπο σκέψης σου να πεις σε τι συμφωνείς και σε τι δεν συμφωνείς  από τη γνώμη του άλλου (γιατί εντάξει κανείς δεν μπορεί να λέει τα πάντα λάθος!) και από εκεί και πέρα ο καθένας να επεξεργαστεί τα νέα δεδομένα του και να μεταβάλλει όσο πρέπει τη γνώμη του (αν πρέπει).

          Δε πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε άποψη που υπερασπιζόμαστε αποτελεί  πάντα μια διαφορετική

 γνώμη για κάποιον άλλον. Ο πλουραλισμός απόψεων και ο σεβασμός τους  αποτελεί βασική αρχή της δημοκρατίας. Αν όλοι οι άνθρωποι σκέπτονταν το ίδιο οι νέες ιδέες δεν θα υπήρχαν  η πρόοδος θα σταματούσε.